Alternatif tiyatro bağlamında sahne`nin reddi ve tiyatroda kamusal alanın dönüşümü

Abstract

Bu çalışmada, kamusal bir alan olarak tanımladığımız tiyatro yapılarının tarihsel süreç içindeki dönüşümleri ele alınmış ve bu dönüşüm, alternatif tiyatro oluşumları bağlamında irdelenmeye çalışılmıştır. Konu hakkında detay verebilmemizi olanaklı kılacak ve çalışmamızı destekleyebilecek bir çok kitap, tez, makale gibi yayınlar legal literatür tarama teknikleri ile referans alınmıştır. Çalışmamızın özgünlük kazanabilmesi adına, konu sadece sahne yapıları ve mimarileri üzerinden değil sosyo-politik yaklaşımlar, sınıfsal ayrım mücadeleleri ve tarihsel avangard hareketler üzerinden de ele alınmıştır. Bu yaklaşım incelememize farklı bir perspektif katmamıza yardımcı olmuştur. İncelemeler ışığında ele alınan konu daha önce yapılmış diğer incelemeleri kimi zaman doğrulamış kimi zaman da tam tersi yönde görüşler ortaya koymuştur. Kamusal alanın inşa süreci ve sanatsal faaliyetleri şekillendirmesi ya da bu sanatsal faaliyetlerin kamusal alana etkileri üzerine yapılan araştırmalar nihayetinde arkaik tapınma, din ve kapitalizm gibi etkenlere de değinmemizi gerekli kılmıştır. Kaotik süreçlerden sonra yenilenme ve evrilme yaşayan insan aklı ile birlikte sanatın evrilmesi de elbette ki gayet mümkündü, işte bu çalışmada da dönüşümlerin tarihsel eğrisi çizilmiştir. Tüm bunlara ek olarak sahne mimarisi ve sahneleme anlayışlarının dönüşümü ile kamusal alanın yaratımı ve dönüşümü arasındaki derin bağın varlığı vurgulanmaya çalışılmıştır.

In this study, the transformation of theatre structures which we define as a public space in the historical process was discussed and this transformation was tried to be examined in the context alternative theatre formations. Many books, dissertations, articles, etc. which enable us to give details about the subject and support our work, have been referenced by legal literature scanning techniques. In order for our work to gain authenticity, the subject has been addressed not only through stage structures and architectures, but also through sociopolitical approaches, class discrimination struggles and historical avant-garde movements. This approach has helped us to add a different perspective to our review. In the light of the reviews, the subject has sometimes confirmed other previous reviews, and has sometimes revealed oppinions in the opposite direction. In this research, formation process of public space and its shaping of artistic activities or the effects of these artistic activities on public space, ultimately required us to address such factors as archaic worship, religion and capitalism. With the human mind experiencing regeneration and evolution after chaotic processes, It was, of course, quite possible for art to evolve. Here, In this study, the historical curve of these transformations is drawn. In addition to all of these, the deep connection between the transformation of the stage architecture, staging concepts and the creation and the transformation of public space has been tried to be emphasized. Keywords: Theatre, Stage, Alternative Theatre, Avant-garde Theatre, Public Space