Atatürk Üniversitesi tarım işletmesinde yetiştirilen esmer ve siyah alaca sığırların süt verimindeki genetik ve fenotipik yöntemler ile bazı genetik parametrelerin tahmini

Abstract

Atatürk Üniversitesi, Ziraat Fakültesi, Tarım İşletmesinde yetiştirilen Esmer ve Siyah Alaca sığırlarda süt verimindeki genetik yönelimi tahmin etmek amacıyla 1985-1994 yıllan arasında yetiştirilmiş olan 237 Esmer ineğe ait 546 laktasyon kaydı ve 82 Siyah Alaca ineğe ait 214 laktasyon kaydı analiz edilmiştir. Sürüde, süt veriminde sağlanan genetik yönelimin tahmini için, aynı hayvanların birbirini izleyen verimleri kullanılmıştır. Esmer sürüde fenotipik, çevresel ve genetik yönelimler sırasıyla 124.28, 37.42 ve 86.86 kg/yıl olarak hesaplanmıştır. Siyah Alaca sürüsünde ise 25.35, 106.12 ve -80.77 kg/yıl olarak belirlenmiştir. 2X-305 günlük süt verimi sürü ortalamaları, Esmerlerde 2764 ± 39 kg, Siyah Alacalarda ise 3376 ± 60 kg olarak gerçekleşmiştir. Esmer ve Siyah Alaca sürüde laktasyon sırası ve mevsime göre düzeltilmiş süt veriminin kalıtım derecesi, baba bir üvey kardeşler korelasyonunun 4 katı alınarak tahmin edilmiştir. Kalıtım dereceleri Esmerler için 0.39 ± 0.22, Siyah Alacalar için 0.27 ± 0.34 olarak tespit edilmiştir. Tekrarlanma derecesi ise inekler arası ve inekler içi varyans unsurları kullanılarak Esmer sığırlar için 0.42 ± 0.05, Siyah Alacalar için 0.14 ± 0.08 olarak hesaplanmıştır. 305 güne göre düzeltme faktörleri sadece Esmer sürüde, 2 buzağılama mevsimi (Aralık- Mayıs, Haziran-Kasım) ve 7 buzağılama yaş grubu (<36, 37-48, 49-60, 61-72, 73-84, 85-96 ve > 97 ay) dikkate alınarak hesaplanmıştır. Ergin çağa göre düzeltme faktörleri ise her iki sürü için polinom metodu kullanılarak hesaplanmıştır. Esmerlerde, materyalin değişim genişliğine göre üçer aylık yaş sınıflan teşkil edilerek 26 buzağılama yaş grubu, Siyah Alacalarda ise altışar aylık yaş sınıflan oluşturulmak suretiyle 13 buzağılama yaş grubu için katsayılar elde edilmiştir.

In order to estimate the genetic trend of Brown Swiss and Holstein Friesian cattle reared in the research farm of the Agricultural Collage at Atatürk University between 1985-1994, 546 lactation records of 237 Brown Swiss cattle and 214 lactation records of 82 Holstein Friesian cattle were analyzed. The method of subsequent production records was used to estimate the genetic trend in the milk yield of the herds. The phenotypic, environmental and genetic trends for the Brown Swiss herd were computed as 124.28, 37.42 and 86.86 kg/year respectively. The phenotypic, environmental and genetic trends for the Holstein Friesian herd were determined as 25.35, 106.12 and -80.77 kg/year respectively. Average 2X-305 day milk yield were 2764 ± 39 kg for Brown Swiss cattle and 3376 ±60 kg for Holstein Friesian Cattle. The heritability of milk yield standardized for parity and calving season of cows were estimated by taking 4 times the paternal half-sib correlation. The heritability values were determined as 0.39 ± 0.22 for Brown Swiss cattle, 0.27 ± 0.34 for Holstein Friesian cattle respectively. The repeatability values by using between cows and within cows components of variance were determined as 0.42 ± 0.05 for Brown Swiss and 0.14 ± 0.08 for Holstein Friesian. The 305-day projection factors were calculated by considering 2 calving seasons (December-May, June-November) and 7 calving age groups (<36, 37-48, 49-60, 61-72, 73-84, 85-96 and >97 months). The factors for standardizing to mature equivalent were computed by employing polinom method. The age adjustment factors for the 26 calving age groups of Brown Swiss and for the 13 calving age groups of Holstein Friesian cattle were determined by classifying the age groups with 3 months interval in Brown Swiss and with 6 months interval in Holstein Friesian cattle.