Türkgeldi koyun populasyonunun bazı kalıtsal polimorfik kan proteinleri bakımından genetik yapısı ve bu karakterler ile çeşitli verim özellikleri arasındaki ilişkiler

Abstract

ÖZET Bu çalışmada Doğu Friz ve Kıvırcık koyuri! arının melezlemesi ile elde- edilen 116 Türkgeldi koyunun karakteristik özellikleri ile genetik yapısını ortaya koymak amacı ile hemoglobin ve transferrin tiplerinin tayini ve tip leri ile verim özellikleri arasındaki iliş Mnin olup olmadığını tesbiti ve tipler bakımından populasyonun genetik yapısının ortaya koymak amacıyla ya pılmıştır. Koyunların boyun toplar damarında (W.Jugularis) 5cc kan alınmıştır. Alınan kan örneklerinin serum ve hemolizat kısımlarına ayrılmıştır. Yatay nişasta jel elektroforez yöntemi ile serum ve hemolizatlar aha- liz edilerek, koyunların transferrin ve hemoglobin tipleri tayin edilmiştir. Altı (Tf) aleli (Tf-A,Tf-B,Tf-M,Tf-D,Tf-E,Tf-S ) tesbit edilmiştir. 5 homo- zigot (Tf-AA,Tf-BB,Tf-*M,Tf-DD,Tf-EE ) ve 11 heterozigot tipi (Tf-AB,Tf-AD, Tf-AM,Tf-AE,Tf-BD,Tf-BM,Tf-BE,Tf-BS,Tf-MD,Tf4ME,Tf-ÎIS ) olmak üzere 16 tip fenotip gözlenmiştir. Türkgeldi sürüsünde başlıca beş allelin (A,B,M,D,E) frekansları sı rasıyla (0.15;0.22;0.30;0.29;0.04) bulunmuştur. Transferrin tiplerinde en yüksek %17.24 ile Tf-MD ve en düşük Tf-BB, Tf-AD,Tf-BE,Tf-MS % 0.86 olarak bulunmuştur. Populasyonunun tümünde homozi- got fenotiplerinin oranı % 25.86 heterozigot fenotiplerinin oranı ise % 74.14 olarak tesbit edilmiştir. Homozigot transferrin fenotip frekansları bakım - ından en yüksek değer olarak % 12.06 ile ilk sırayı Tf-MM alırken heteroz - igot fenotip frekansları bakımından % 17.24 ile Tf-MD ilk sırayı almıştır.» Araştırmada Türkgeldi sürüsü deneme materyalinden alınan homozigot- lardan başlıca Hb-AB ve Hb-BB tipi olmak üzere sadece iki tipe rastlanmış tır. Hb-AA tipi bulunamamıştır. Homoglobin allelleri frekanslarının Hb-A ve Hb-B gen frekansı sıra sıyla 0.15 ve 0.85 olarak tesbit edilmiştir. Transferrin ve hemoglobin tipleri ile populasyonun doğum ağırlığı sütten kesim ağırlığı sütten kesim zamanına kadar günlük ortalama canlı ağırlık artışı arasındaki ilişkiler incelendiğinde istatistiki bakımından önem taşımadığı tesbit edilmiştir. 53

SUMMARY This study has been canducted as a m. Sc. study in order to determine Transferrin and haemoglogin types, end possaple relation ship between types and several production characteristic. in ll^head of Türkgeldi types of sheep vhich is produ3t;of Kıvırcık and pstfriz- crossing raised in Türkgeldi state farm. 5 cc of blood samples taken from juğularis vein vere separated to sera and red cell lysate fractions. The sera and haemolysates obtained vere onalysed vith `horizen- tal starch gel elektrophoresis, The transferrin and haemoglobin types of animals vere identified. Six (Tf ) alleles (Tf-A, Tf-B, Tf-M, Tf-D, Tf-E, Tf-S) hove beenizolated, sixteen (Tf ) phenotypes cosisting of five homozygot (Tf-M, Tf-BB, Tf-MM, Tf-DD,Tf-EE, ) and eleven heterozy- got (Tf-AB, Tf-AM, Tf-AD, Tf-AE, Tf-BD, Tf-BM, Tf-Be, Tf-BS, Tf-ME, Tf-MS) have been detected from the six alleles in this investigotion. For the Türkgeldi floes examined, the freguencies of (Tf ) allel es vere found to be the Tf-A : 0,15, Tf-B : 0,22 Tf-M : 0,30 Tf-D: 0,29 Tf-E : 0,04 The percentege of Tf types vere found to be highest (17.24 %) for Tf-MD and the lowest for Tf-BB, Tf-AA, Tf-BE, Tf-MS (0.86 %) The percantage of homozygotand heterozygot types v*:re (25.86 %) (74.14 %) respectively. -<.-.--. Tf-MM had most highesaT(12.06 %) percantage- smors<q homozygot types and Tf-MD (17.24 %) was the same for homozygotes. The results obtained from experimental hemolysates showed that only two haemoglobin phenotypes (Hb-AB, Hb-BB,) were existed. No Hb-AA types were found in this research. The gene freguencies of Hb-A and Hb-B were 0,15 and 0,85 espes- tively. In the Türkgeldi herd. The phenotypse ratrus of either Tf types or Hb types on fxrmend to valves predicted on the bes is of hardy- Weinberg egulibrum...:.. namely- There was no significant deviatrons of gene freguercies from the expected valves under genetic eğuilıbrum. 60The relation ship between Tf or Hb types and several production. charac teristics such as birth weight, weaning weights, and average daily gain at.prewe aning, period, were jalsa; investigated The haemoglobin and transferrin types had not significantly affected to birth weight, weaning weight and average daily gain at preweaning period a