Balarılarında ( Apis mellifera L. ) hormonlar ve feromanlar

Abstract

Ill ÖZET Böcekler dünyasında büyüme, başkalaşım, gelişim, üreme, kalıtım, sindirim ve sinirsel etkinlikler gibi birçok olayda doğrudan etkili olan hormonlar ile bireylerin davranışları veya endokrin iç salgı sistemi üzerinde etkili olan feromonlar bütün sosyal böceklerin yaşamında önemli bir yer tutmaktadır. Bu çalışmada; hormonlar genel olarak ele alınmakla birlikte, Apis mellifera 'da larval gelişmeyi kontrol eden ve sımf farklılaşması üzerinde etkili olan Juvenile hormone daha ayrıntılı olarak ele alınmıştır. Feromonlar ise bireylere göre sınıflandırılmıştır. Ana arının mandibular bezlerinden salgılanan ana arı feromonlarının en önemli işlevleri; erkek anlar ve oğul işçi arılan için çekici rol oynamalan, ana an gözü yapımı ve işçi anlann ovaryum gelişmelerim inhibe etmeleridir. Bu çalışmada ana an feromonlanmn bu önemli işlevleri alt başlıklar altında ayn ayn ele alınmıştır. işçi anlarda alarm feromonlan olarak adlandmlan isopently acetate anların iğne bölmesinden 2-heptanone ise mandibular bezlerden salgılanmakta ve isopently acetate 2-heptanone'a oranla daha büyük bir etkiye sahip bulunmaktadır. Nasanov bezinden salgılanan nasanov feromonu, anlarda salkım oluşturmada önemli bir rol oynamakta ve diğer işçiler üzerinde çekici özellik göstermektedir. Bu çalışmada nasanov feromonun bileşiminde bulunan kimyasal maddeler de aynca tek tek ele alınarak incelenmiştir.

SUMMARY Hormones and Pheromones take very important place with their effect on the growth, metamorphism, development, reproduction, heredity, action, digestion, nerval activities and endocrin activity in insects world. In this study hormones were discussed generally but juvenile hormone was taken as a first important are with it's important effect on larval growth and caste differantation. Pheromones were clasificated according to casts of colony. The main functions of queen mandibular gland secretions are attracting drones and swarm workers and inhibiting queen cell production and ovarial development of workers. These functions of queen mandibular pheromones were discussed seperetly. Isopently acetate secreted from sting chamber and 2-heptanone secreted from mandibular glands are main alarm pheromones of worker bees. Isopentyl acetate were found more effective than 2-heptanone. Nasonov which secreted from nasonov gland of workers were found effective on clustering and attracting workers.Nasonov compenents were discussed seperetly in this study.