Poliamid altı ipliklerinde filament sayısının asit boyar madde adsorbsiyonuna etkisinin incelenmesi

Abstract

ÖZET Aynı denyede fakat farklı filament sayılarına sahip, POY Poliamid 6 ipliklerine bir asit boyarmadde olan `Tectilon Blue 4R` nin difüzlenme hızlan ölçülmüş ve difüzyon katsayılanndaki farklılıklann, morfolojik yapıdaki ve yüzey alandaki değişmeler ile ilgisi araştırılmıştır. Her bir iplik tipi için farklı iki sabit sıcaklıktaki (60 °C ve 80 °C) boya çekiş hızı eğrileri, zamanın bir fonksiyonu olarak, azalan boya banyosu konsantrasyonunun spektrofotometrik ölçümlerinden tayin edilmiştir. % Boya çekiş hızı ile zaman arasında çizilen grafiklerden, % 50 boya adsoıpsiyonuna karşılık gelen yarı boyama zamanlan (t1/2) değerleri kullanılarak ortalama difüzyon katsayılan hesaplanmıştır. Aynca ipliklerin yüzey alanlan da ölçülmüştür. İpliklerin mekanik özellikleri incelenerek amorf bölge oryantasyonu ile ilişkileri tartışılmıştır. Filament sayısındaki ve yüzey alandaki artışla orantılı olarak difüzyon katsayısının da arttığı gözlenmiştir.

II ABSTRACT Diffusion rates of an acid dye (Tectilon Blue 4R) into commercially drawn POY Polyamide 6 yams, having the same denier but different filament numbers, were measured and discussed in relation to structural and surface area changes. The rate-of-dyeing curves were obtained by following the decrease in dye concentration in finite dyebaths as a fuction of time, at constant temperatures (60 °C ve 80 °C). The average diffusion coefficients were calculated by using time-of-half dyeing (t1/2). An incease in the rate of dye diffusion was found with the increase in number of filaments and the surface areas of the yams. Mechanical properties of the yams were also correlated with orientation in the amorphous regions. The main factor for the observed increase in diffusion coefficients can be attributed to the increase in surface area of the yams. Some small differences obtained in amorphous orientations of the filaments may also play a contributional role for this behavior, though its effect in this case is minor.