Sarmısaklarda (Allium sativum L.) baş ve diş oluşumu 1. morfolojik değişimler ve ağırlık artışları

Abstract

ÖZET Türkiye'de yetiştirilen bazı sarımsak çeşitlerinde baş oluşumuna kadar meydana gelen morfolojik değişimleri ve ağırlık artışlarını belirlemeyi amaçlayan bu çalışma 21-11-1991 ile 01-08-1992 tarihleri arasında Trakya Üniversitesi, Tekirdağ Ziraat Fakültesi, Bahçe Bitkileri Bölümü'nün uygulama ve araştırma alanında yapılmıştır. Araştırmada yöresel çeşitler olan Babaeski, Kastamonu. Balıkesir ve Konya çeşitleri kullanılmıştır. Çeşitler 8.5 x 3.5m boyutlarındaki parsellere 30 x 10 cm aralıkla 21-1 1-1991 tarihinde elle dikilmiştir. Son hasat 01-08-1992 tarihinde yapılmıştır. Yetiştirme döneminde 01-04-1992 ve 01-08-1992 tarihleri arasında, her ayın 1. ve 15. günlerinde (15 günlük periyodlarla) her parselden tesadüfi olarak seçilen on adet örnekte; yaprak sayısı, bitki ağırlığı, yalancı gövde ağırlığı, yalancı gövde çapı (alt. orta. üst), baş ağırlığı, başı örten yaprak kınlan ağırlığı, diş sayısı, diş çapı, diş ağırlığı, koruyucu yaprak ağırlığı, depo yaprak ağırlığı, sürgün yaprak ağırlığı ve suda eriyebilir kum madde miktarı olmak üzere onbeş kriter incelenmiştir. Deneme sonunda elde edilen verilere göre, Trakya Bölgesinde yaygın olarak yetiştirilen Babaeski çeşidinin diğer çeşitlere oranla daha iyi bir gelişme gösterdiği tespit edilmiştir. Anahtar Kelimeler: Sarımsak, Allium sativum, bitki boyu, yaprak sayısı, baş ağırlığı, diş sayısı, diş ağırlığı, diş büyüklüğü, ekim tarihi, ekim yoğunluğu, gün uzunluğu, sıcaklık, büyüme, gelişme, gübreleme, sulama, depolama.

The main purpose of this investigation is to determine the morphological developmental progress and weight increases. Investigations were carried out in The University Campus of the Tekirdağ Agricultural Faculty of Değirmenaltı at between November 2 1st, 1991 with August 1st, 1992. Four local varieties, namely, Babaeski, Kastamonu, Balıkesir and Konya were used. Cloves were planted with hand on November 21st,1991 with 30 x 10 cm between and within row distances, respectively. In order to determine morphological changes and weight increases, 10 plants were random harvested in each harvest period starting from 1st of April. Harvests were repeated fortnightly and nine harvests were done. In each harvest characteristics which are listed below were investigated. These are number of leaves, whole plant weight, weight of false stem, false stem diameters (lower, middle, upper), bulb weight, weight of wrapper leaves, number of cloves, cloves diameters, weight of storage leaves, weight of foliage leaves and soluble solid content. According to the result obtained the local variety of Babaeski which is extensively grown at Thrace Region was found to be the best variety. Keywords: Garlic. Allium sativum, plant height, leaf number, bulb weight, number of clove, clove weight, clove size, planting date, plant density, lengt of daylight temperature, growth, development, fertilizing, irrigation, storing.