Kumkale kıraç koşullarında değişik fiğ + yulaf karışımlarının farklı azot dozlarındaki hasıl verimleri ile karışım yapıları

Abstract

-1- ÖZET Bu araştırma Çanakkale-izmir yolu üzerinde 30. Km. 'de bulunan Kumkale Tarım işletmesi arazierinde 1991 ve 1992 yıllarında yürütülmüştür. Araştırmada derişik fig+yulaf karışımlarının farklı azot seviyeerindeki hasıl verimleri ile karışım yapıları in celenmiştir. Fig+yulaf karışımlarının hasıl verimleri kuru ot ve yeşil ot üzerinden belirlenmiş ve her bir karışım için en uygun gübre dozunu bulmak denemenin diğer bir önemli konusu olmuştur. Tüm deneme konularının verimleri ile beraber 2 farklı yöntemle botanik kompozisyonları tespit edilmiştir. Bu denemede tüm parseller standart Triple süper fosfatla beraber, Amonyum sülfat ( % 26 ) ile taban qubrele- mesi yapılmıştır. üst qübre olarak ÜRE gübresi kullanılmıştır. Verim ve botanik kompozisyon tespiti için her parselden 1 m2'lik örnekler alınmıştır. Yeşil ot verimi, kuru ot verimi m2'deki bitki sayıları ile karışımdaki her bitkinin ağırlık larının bulunması için her parselden 4 ' er kez biçim işlemi uygulanmıştır. Yeşil ot veriminin tespiti için biçilen örneklerdeki bitkiler aynı anda hassas terazilerde tartılmıştır. Kuru ot verimi için seçilen örnekler kağıt poşetler içersinde güneşte kurutulduktan sonra yine hassas terazilerde ağırlıkları tes pit edilmiştir. Bunun yanında botanik kompozisyonu oluşturan bitkilerin kompozisyondaki oranlarının tespiti ve ekimdeki-II- Tohum oranları ile kompozisyonda bulunma oranları arasında farkın olup olmadığı araştırmanın önemli bir konusunu teşkil etmektedir. Bunun tespiti için kompozisyondaki bitki tür lerinin alırlıkları, yüzde oranları ve m2'deki sayıları cinsinden 3 farklı yöntemle botanik kompozisyon incelenmiş tir. Bitkilerin kompozisyondaki paylarının kg cinsinden tes piti için kuru ve yeşil ot verimlerinde uygulanan yöntem esas alınmıştır. Bu araştırmada elde edilen sonuçlar aşağıdaki gibi özetlenebilir. 1. Karışım yapılarında fig ve yulaf ekim oranları ka rışım verimlerini önemli derecede etkilemiştir. 2. Gübre azotunun verim üzerine olan etkileri karışım yapılarına ve karışımdaki bitki türlerinin oranlarına göre farklı olmuştur. 3. Karışım halindeki ekimlerden elde edilen verim ge nel olarak yalın ekimlerden daha yüksek olmuştur. 4. Karışım halinde ekimlerde en yüksek verim yulaf oranının % 75 olduğu ekimlerden alınmıştır. 5. Karışımlarda genel olarak en düşük verim % 100 fig ekiminden elde edilirken, özellikle yeşil ot verimlerinde di ğer karaşımlardan istatistiki seviyede önemli verim farkları olmuştur. 6. En ideal kompozisyon oranı % 75 fig + % 25 yulaf karışımından alınmıştır. 7. Karışımdaki fig oranı botanik kompozisyona daha düşük yansırken, yulaf ekim oranının üzerinde bir yüzdeyle kompozisyona katılmıştır.-III- 8- Kompozisyonda % 50 fig oranına ancak % 75 fig+ % 25 yulaf ekimiyle ulaşılırken, diğer karışımlarda fig oranının % 50 ve altına düştüğü ekimlerde botanik kompozisyonda yulaf dominant duruma geçerek fiğin kompozisyondan çekilmesine ne den olmuştur. 9- Denemenin tüm konularında en düşük verim azot uygu lanmayan parsellerden alınırken, gübre azotu tüm deneme konu larını önemli derecede etkilemiştir. 10- Fiğin ekim oranının % 75 olduğu karışım ve % 100 yalın fig ekimlerinde en yüksek verim 5 kg'da azot dozundan alınırken, 10 kg azot verimde düşüşlere neden olmuştur. Aynı şekilde botanik kompozisyondaki fig oranı, kuru madde oranı ve m2'deki fig sayısı en yüksek seviyeye 5 kg'da azotla ulaş mıştır. 10 kg azot yine aynı etkileri yapmıştır. 11- Yulaf ekim oranının % 50 ve üzerinde olduğu karışım ve yalın ekimlerde ise genel olarak 10 kg azot dozu en yüksek verimi sağlamıştır. Aynı şekilde bu azot dozunda yulafın kuru ve yeşil ot botanik kompozisyonunda en yüksek oranına ulaş maktadır. Kuru madde oranları ile m2'deki yulaf sayısında ar tışlar olmuştur. 12- En yüksek kuru madde oranı yulaf ekim oranının % 75 ve üzerinde olduğu karışımlardan elde edilmiştir. 13- m2'deki bitki sayıları açısından tüm deneme konula rında fig sayısı daha yüksek çıkmıştır. Buna karşın verimleri yulaftan daha düşük olmuştur.

-IV- SUMMARY This research was conducted on the land owned by Kum- kale Tarım işletmesi Agricultural establismant situated at 30th km on the vood of Çanakkale - izmir in the years of 1991 and 1992. In this research, product yield and mixture structure of different vetchl ing+oats mixtures at different nitrogen levels were examined. Product yields of vetchling+oats mixtures were determined on dry hay and green fodder and to find the most suitable fertilizer dosage for each mixture constitutes the other important subject of the test. Botanic compositions, together with yield, of test subjects were determined by 3 different methods. In this test, all plots were kept subject to base fertilizing by Ammonium Sulphate together with Standard Triple Super Phosphate. Urea fertiliser was used as top fertiliser. Samples of 1 m2 from each plot were taken in order to determine yield and botanic composition. Sawing process was applied 4 times in order to find green fodder yield, dry hay yield, plant count per m2 and weight of each plant in the mixture. Plants out of sawed samples were weighed simul taneously on fine scales in order to determine the green fodder yield. After the samples chosen for dry hay yield were sun dried in papor bags, their weigh was determined again on fine scales. Apart from this, the determination of the rates of plants forming 'botanic composition to the composition and whether there was any difference between the seeds rate sowed and their rate of presence in composition.-V- In order ta find out them, botanic composition was examined by 3 different methods, namely the weight of plant types in the composition, their percentage ant count per square meter. For the determination of the share of plants in composition in kilogram, the method applied to dry and gross hay yield was taken as a basis. Results obtained from this research can be summarised 3.5 fol lOWS. 1. Sowing rate of vetchling and oats structure of mixture affected mixture yields considerably. 2. Effects of fertiliser azote on yield have been different, depending on the mixture structure and the rate of plant types in the mixture. 3. Yield obtained from sowing in mixture was generally higher than from straight sowing. 4. Highest yield from sowing in mixture was obtained when rate of oats was 75 % 5. While the lowest yield in mixture was generally obtained in 100 % vetching sowing, there occurred important- yield differrences in statistical level in especially green hay yield when compared to other mixtures. 6. Most ideal composition rate was obtained from the mixture of 75 % vet cling + 25 % Oats. 7. While the vetcling rate in mixture reilected lower on botanic composition oats did contribute to the composition by a much higher percentage than sowing rate. S. 50 % vetcling rate in composition was reached only in 75 vetcling + 25 % Oats sowings on the other hand, in-VI- other mixtures where vetcling rate decreasing to and lower than 50 %, oats became dominant in botanic composition. 9. While lowest yield in the test with regard to all aspects was detected in the plots of land to which no nitrogen was applied, fertiliser azote effected all test subjects considerably. 10. Highest yield was obtanied in mixtures with vetcling sowing rate 75 % and in 100 % straight vetcling sowing; azote of 10 kg, on the other hand, led to decrease in yield. In the same manner, the vetcling rate, dry matter rate and vetcling count per square meter reached the highest point 5 kg/da nitrogen. Azote of 10 kg. have again had the same effects. 11. On the other hand, in mixture and straight sowing where oats sowing rate was 50 % or lower, the azote dosage of 10 provided generally highest yield. Samely, in this nitrogen dosage, oats reach its highest rate in dry and green hay botanic composition. There occurred increases in oats count per square meter and dry matter rates. 12. Highest dry matter rate was obtain from mixtures where oats sowing rate was 75 % or higher. 13. Vetcling count was detected to be higher in all test subjects in terms of plant count per square meter, while their yield was lower than that of oats.