Bazı gladiol çeşitlerinin çiçeklenme özellikleri ve farklı hasat zamanlarının korm verimine etkileri

Abstract

ÖZET BAZİ GLADIOL ÇEŞİTLERİNİN ÇİÇEKLENME ÖZELLİKLERİ VE FARKLI HASAT ZAMANLARININ KORM VERİMİNE ETKİLERİ Bu araştırma Glayöl' ün ticari değer taşıyan kültür çeşitleri oîan Nova Lux, Mascani, White Prosperity ve Piricilla çeşitlerinin saksı içerisinde yapılan yetiştiricilikte çiçeklenme özelliklerini belirlemek ve bu çeşitlerin kormlarına uygulanan üç farklı hasat zamanının (yapraklar yeşilken, sararmaya başlarken ve tamamen saranp kuruduktan sonra) yeni oluşan korm ve kormel verimine etkilerini saptamak amacıyla yapılmıştır. Deneme bölünmüş parseller deneme deseninde 3 tekerrürlü olarak kurulmuştur. Bitkisel materyal olarak 8-11 cm çevre ölçülerinde, toplam 216 adet korm kullanılmıştır. Araştırmada çiçeklenme özellikleri olarak başaklanma süresi (gün), başak uzunluğu (cm), kandil sayısı (adet). Yeni korm özellikleri olarak korm sayısı (adet), kormel sayısı (adet), korm çevre uzunluğu (cm), kormel çap uzunluğu (cm), korm ağırlığı (gr), kormel ağırlığı (gr) özellikleri incelenmiştir. Araştırmadan elde ettiğimiz sonuçlara göre, Gladiol çiçeği üretimi için yapılan yetiştiricilikte başak gelişiminin kısa sürede olması isteneceğinden dolayı Mascani kültür çeşidinin seçilmesi tavsiye edilir. Mascani ve White Prosperity kültür çeşitleri çok sayıda florete sahip uzun başaklı bitki elde etmek için uygundur. Korm üretimi için yapılan yetiştiricilikte ise en fazla kormel sayısını veren ikinci ve üçüncü hasat zamanlan uygun bulunmuştur. En fazla korm çevre uzunluğu ve korm ağırlığı Mascani çeşidinden alınmıştır.II Genel olarak kormel çap uzunluğu ve korrael ağırlığı birinci hasat zamanından üçüncü hasat zamanına doğru azalmıştır. Diğer bir deyişle en fazla kormel çap uzunluğu ve kormel ağırlığı birinci hasattan elde edilmiştir. Komi üretiminde kullanılacak kormellerin mümkün olan en fazla çap uzunluğuna ve ağırlığına sahip olmaları gerektiğinden, çeşitler ve diğer kriterler de gözönüne alınarak kormların erken haşatı tavsiye edilir.

in SUMMARY FLOWER CHARECTERICTICS OF SOME GLADIOLUS CULTIVATES AND THE EFFECT OF DIFFERENT HARVESTING TIMES ON THE CORM YIELD This research was carried out for the purpose of determining the flowers properties and the effects of three different harvesting times (when the leaves are green, beginning to yellow and drying) to the yields of corm and cormels in commercially important Gladiol varieties; Nova Lux, Mascani, White Prosperity and Piricilla for the pot culture. Experiment was laid out in a split-plot design with 3 replications. Totally 216 corm with 8-11 circumference were used as the material. The following characteristics were determined for the flowering properties; time to spika development (days), length of spika (cm), number of floret. For the new corm properties; number of corm, number of cormel, corm circumference (cm), cormel diameter (cm), corm weight (gr), cormel weight (gr). According to the results obtained from the experiments, for the production of Gladiol flowers, it is recommended that the cv. Mascani should be chosen for it's short time requirement of spika development. The cv. Mascani and cv. White Prosperity should be preferred to obtain plants carrying long spika with many florets. As to the corm production, the second and the third harvesting dates were found to give the most number of cormels. Cormels with the longest circumference and the heaviest weight was obtained from the cv. Mascani. Cormel diameter and weight decreased gradually in the second and third harvests so the longest cormel diameter and cormel weight was obtained from the first harvest.IV Since the stock cormels are required to have the longest possible diameter and the heaviest weight, by also taking other criteria of conns as well as variation in the varietial responses in to consideration, early harvesting of conns is recommended.