İstanbul piyasasında toptancılar yoluyla pazarlanan balların orijin ve pazar fiyat ilişkileri üzerine araştırmalar

Abstract

OZET Bu araştırma İstanbul piyasasında Toptancılar yoluyla pazarlanan balların orijin ve pazar fiyat ilişkileri üzerine araştırma yapılması amacı ile planlanmış ve yürütülmüştür. İstanbul ilindeki 32 ilçedeki 71 bal toptancısından elde edilen veriler materyal olarak kullanılmıştır. Veriler kayıt tutma ve anket yöntemi kullanılarak toplanmıştır. Seçilen bal toptancıları ve bal satışı yapan firmalar, bal toptancılığını karakterize edebilecek büyüklük ve özellikte olmalarına özen gösterilmiştir. Araştırmaya alınan bal toptancılarında satılan toplam bal miktarı ortalama 7.500 TON/yıl olarak tespit edilmiştir. İstanbul piyasasındaki, 169 bal toptancılarının yıllık ortalama bal satış miktarı 250 TON/yıl dolayında olup, ülkemizde üretilen 39.600 TON balın % 95'i ve yurt dışından ithal edilen 5.000 TON/yıl balın tamamı bu ilimizde pazarlandığı ortaya çıkmaktadır. Bölgedeki bal toptancılarının pazarladıkları balların orijinlerine göre dağılımı, % 30'u Doğu ve Güneydoğu Anadolu yöresi, % 15'i İç Anadolu yöresi, % 20'si Ege ve Akdeniz yöresi, % 18'i Karadeniz yöresi, % 13'ü Marmara ve Trakya yöresinin ve % 4'ü ise yurtdışından ithal edilen balları pazarlamaktadırlar. İstanbul piyasasında satılan balların tüketiciye ulaştırılmaları ve pazarlanması açısından dağılımı ise, 34 tanesi dağıtım servis araçları ile satış noktalarına, 11 tanesi satış destek elemanları vasıtasıyla gıda alışveriş satış; noktalarından sipariş olarak, 19 tanesi kendi depolarından, 7 tanesi de direk tüketiciye ve satış noktalarına servis yaparak satış yapmakta ve tüketiciye balın ulaşmasın i sağlamaktadır. / Satılan balların orijinleri ve pazardaki fiyat ilişkileri incelendiğinde, yıllık bal üretim miktarı, piyasaya yurt dışından ithal edilen balların girmesi ve imalatçıpazarlamacı konusundaki üretici bal firmalarının değişik orijinlerdeki balları karıştırarak üretim yapması ve maliyetleri düşürerek piyasada rekabet amacıyla pazar payını arttırma amaçları yüzünden fiyatlarda sürekli dalgalanmalar olmakta ve üreticiler (analar) olumsuz yönde etkilenmektedirler.

1. SUMMARY This research has been planned and performed with the aim to search for the origin and performed price relations of the honeys marketed at Istanbul through wholesalers. The data gained from 71 honey wholesalers in 32 districts of Istanbul have been used. Necessary attention have been paid for the honey wholesaler and companies selling selected for the research to have adequate capacity and features to represent honey wholesaler business. It has been determined that the total amount of honey sold at the honey wholesalers is 7.500 tons/year according to the research. The average honey sale of the 169 honey wholesalers at Istanbul market is 250 tons/year, and it has been understood that 95 % of the 39.500 tons of honey produced in Turkey and all of the 5.000 tons/year honey imported are being marketed at this province. The origin of the honey marketed by the wholesalers of the province is determined to be 30 % from East and South East Anatolia, 15 % from Central Anatolia, 20 % from Aegean and Mediterranean, 18 % from Black Sea, 13 % Marmara and Thrace, and 4 % imported. Regarding the presentation to the consumers and marketing of the honey at Istanbul district, 34 of these wholesalers are distributing the products with their vehicles to the retail points, 1 1 of them by taking orders from the retailers through their sale supporting staff, 19 of them distribute from their stores, and 7 of them directly present to the consumers and the retailers, and thus present their honey to the consumers. When examining the origin and market price relations of the honey sold, there are continuous fluctuations at the prices and the consumers are being affected negatively due to the annual honey production amount, importation of foreign honey and production of honey producers by mixing the honey of various origins and the target of the producers to increase their market share by reducing the costs. j