T4 ve T6 yaşlandırma işlemleri uygulanmış 2014 alüminyum alaşımının fretting yorulma davranışı üzerine relatif kayma genliğinin etkisi

Abstract

Fretting, temas halindeki iki eleman arasında meydana gelen küçük genlikli titreşimli bir kayma olayıdır. Fretting yorulması, içerisinde triboloji, temas mekanizmaları ve malzeme bilimi gibi birçok farklı disiplini barındıran ciddi bir mühendislik problemidir. Fretting yorulmasını etkileyen çok sayıda parametre mevcuttur. Bağıl kayma genliği (relative slip) değeri, en önemli parametrelerden birisidir. Birçok endüstri uygulamasında yaygın olarak kullanılan alüminyum alaşımları mühendislik ve yapısal uygulamalarda fretting yorulma hasarına maruz kalmaktadır. Bu çalışmada, doğal (T4) ve suni (T6) yaşlandırma işlemleri uygulanmış 2014 Alüminyum alaşımının farklı bir malzeme (AISI 1045 çeliği) ile temasından oluşan fretting yorulma davranışına kayma genliğinin etkisi incelendi.Elde edilen sonuçlar, fretting yorulma ömrünü iyileştirmede suni yaşlandırma (T6) işleminin doğal yaşlandırma (T4) işlemine göre daha etkin olduğunu göstermektedir. Bu durum, düşük bağıl kayma genlik değerlerinde, (T6) işleminin fretting yorulma çatlağının oluşmasını engelleyecek daha kararlı bir mikro yapı bariyeri oluşturmasının bir sonucu olarak yorumlanabilir.

Fretting is a cyclic relative tangential motion between two contacting surfaces. Fretting fatigue is a serious problem that involves many aspects of tribology, contact mechanics and materials science. There are many parameters effect the fretting fatigue event. Most important of these parameters is the relative slip amplitude. Most of the industrial and engineering applications, especially Aluminium and its?alloys be exposed of the damage of fretting fatigue . In this study, we investigate the effect of relative slip amplitude on 2014 Aluminium alloys?(Fabricated, T4 thermal processed, T6 Thermal Processed) fretting fatigue lifetime.The datas obtained from the experiments showed us the artificial temper T6 is more effective to improve the fretting fatigue life when compared with natural temper T4. It may be attributed to a higher microstructural barrier to the fretting fatigue crack nucleation and initiation due to having lower values of relative slip in artificial temper T6.