Ankara-Nallıhan yaban hayatı geliştirme sahaları ve civarındaki kızıl şahinlerin (Buteo rufinus Cretzchmar, 1827) habitat ve besin tercihlerinin incelenmesi

Abstract

Buteo rufinus (kızıl şahin) Türkiye'de en yaygın yırtıcı kuş türlerinden biridir. Ülkemizdeki farklı bölgelere çok iyi uyum sağlamış olan bu tür neredeyse ülkenin her yerinde dağılım gösterir ve yıl boyu bulunan yerli bir kuş türüdür. Buna rağmen kızıl şahinin ekolojisi bugüne kadar, ülkemizde bilimsel olarak hiç araştırılmamıştır. Oysa koruma biyolojisinde bir türün ekolojik isteklerinin bilinmesi türün gelecekte karşı karşıya kalabileceği tehditleri belirlemek açısından büyük önem taşımaktadır.Bu çalışmada, Ankara Nallıhan'da seçilen çalışma alanında kızıl şahin dağılımının ortaya konmasına, kızıl şahinin habitat tercihlerinin belirlenmesine ve kızıl şahin popülasyonunun alandaki diğer yırtıcı kuş türleri ile karşılaştırmalı olarak araştırılmasına çalışılmıştır. Ayrıca, kızıl şahin yuvalarının yakınından toplanan kusuklar ile kızıl şahinin besin tercihinin belirlenmesi amaçlanmıştır.Çalışma sonucunda, Nallıhan'daki kızıl şahinlerin en çok tercih ettiği habitatın step ve tarım alanları olduğu, daha sonra orman ve tarım alanları arasındaki geçiş bölgelerini, üçüncü olarak orman habitatını, son olarak çevresinde az miktarda tarım alanı ve kayalıklar bulunan sulak alanı kullandığı belirlenmiştir. Bu alanlarda kızıl şahinden sonra en çok rastlanan yırtıcı kuş türleri küçük akbaba (Neophron percnopterus) ve kerkenez (Falco tinnunculus) olmuştur.Besin tercihine yönelik olarak yapılan çalışmada türün en çok tercih ettiği avların hem yaz döneminde hem kış döneminde % 95 gibi yüksek bir oranla tarla faresi (Microtus spp.) türleri olduğu saptanmıştır.Anahtar Kelimeler: Kızıl şahin, habitat tercihi, besin tercihi, Nallıhan, Ankara

Buteo rufinus ( Long ? legged buzzard) is one of the most widespread raptor species in Turkey. This species, which is very well adapted to different regions in our country, can be found almost anywhere in the country and it is a resident species. In spite of this, the ecology of the long legged buzzard is an untouched research field in our country. Yet it is very important to know about the ecological demands of a species in terms of determining the future risks of that species.In this study, it is aimed to estimate the distribution of long legged buzzard in the study areas of Nallıhan, Ankara, to determine the habitat choice of long legged buzzard and to evaluate the population of long legged buzzard in the region in comparison with other raptor species. Besides, it is intended to determine the food choice of long legged buzzard with the pellets collected from around the nests of long legged buzzards.As a conclusion, habitat choice of long legged buzzard in Nallıhan was determined as; firstly a mixture of agricultural lands and steppes, then the intermediate zone between forests and open terrain, thirdly, forest habitat, and finally a wetland surrounded by a little amount of agricultural lands and quarries which is rarely preferred by long legged buzzard. The most abundant raptor species in these habitats after long legged buzzard are the Egyptian vulture and the kestrel.As a result of the study aiming in determining the food preference of long legged buzzard, it was found that voles are the most preferred prey species both in summer and in winter season with a high rate like 95 percent.Keywords: Long legged buzzard, habitat choice, food choice, Nallıhan, Ankara