İplik işletmeleri için optimum ekonomik ve istatistiksel proses kontrol planlarının tespiti

Abstract

ÖZET Anahtar kelime : Kontrol Kartlarının Ekonomiksel ve İstatistiksel Dizaynı, Proses Kontrol Planlan Bu çalışmada Türkiye ekonomisi içindeki payı ve önemi gittikçe artmakta olan Tekstil Sektörünün bir alt Sektörü konumundaki Pamuklu İplik Sektöründe uygulanmakta olan Proses Kontrol Planlan ele alınmış ve Proses Kontrollerinin kalitesizlik maliyetini minumum yapan ekonomik ve aynı zamanda istatistiksel olarak güvenilir olabilmesi için nasıl Proses Kontrol Planı seçilmelidir sorusuna cevap aranmıştır. Bunun için önce proses kontrolunda daha çok alınan numunelerin miktar ve sıklıklarının belirlendiği planlar olarak nitelendirilen Proses Kontrol Planlan ile ilgili olarak zamanımıza kadar yapılmış çalışmalar ve bu çalışmaların esas aldığı teoriler incelenerek bu teorileri baz alan modeller tanıtılmıştır. Daha sonra pamuk iplikçiliği proses ve teknolojisi hakkında bilgi verilerek bu proses ve teknolojiye uygun model seçilmiştir. Seçilen bu modelle bir iplik işletmesinde uygulama yapmak ve böylece bu işletme için en uygun Proses Kontrol Planını tesbit etmek üzere model için gerekli parametrelerin tesbitine çalışılmış, bunların büyük çoğunluğu işletmeden temin edilebilmiş bazı parametreler için ise çalışmada belirtilmiş bulunan bazı kriterler göz önünde bulundurularak ön görüde bulunulmuştur. Tesbit edilmiş bulunan model parametreleri yardımıyla modelin bilgisayar çözümü gerçekleştirilerek bu işletme için Optimum Ekonomik ve İstatistiksel Proses Kontrol Planlan tesbit edilmiş ve bu planlar İplik Proses Kontrolünde ihtiyaç duyulan on dört kalite parametresi için ayrı ayrı belirlenmiştir. Ayrıca model parametrelerinin tesbitinde yapılmış olunabilecek olası hatalara karşı elde edilmiş bulunan sonuçların ne şekilde etkilenebileceği yapılan duyarlılık analizi ile irdelenmiş ve yine yapılan öngörüler çerçevesinde bu işletmelerin tesbit, edilmiş bulunan Optmum Ekonomik ve İstatiksel Kontrol Planlarım uygulaması halinde elde edeceği parasal kazanç gösterilmiştir. XIII

SUMMARY Key words : Economic Control Chart,Economic Design,Statistical Process Control, X Control Chart In this study, the importance of process control plans in cotton yarn sub - sector of textile industry was examined taking the considerably increasing importance of textile industry in Turkish economy into account, and optimal solution procedures for process control plans studied for achieving minumum cost and acceptable statistical confidence for a certain level of quality. First the state of the art, technology in process control plans based on sampling procedure defining sample size and sampling intervals was carried out with an extensive literature review. This included details of theories employed and models developed by using these theories. Afterwards, cotton yarn technology was analysed and a sutitable model for this technology was recommended. In order to employ the suggested model in a cotton yarn company a domain analysis was carried out to collect data and define must of parameters of the model. The remaining parameters were estimated taking several criteria under some consideration. The model which was designed using the parameters already defined was solwed using computer program and related optimum economic and statistical process control plans were produced. This plans were defined for fourteen parameters usually required in the process control of cotton yarn industry. Sensitivity analysis were also performed in order to find out the effect of errors in defining the parameters of the model. After all under several assumptions, monetary benefits of employing the selected plans for selected yarn companies, were shown. XIV