Siyaset-şehircilik ilişkileri açısından başkent Ankara (1919-1945)

Abstract

Ankara'nın başkent oluşu şehrin tarihinde önemli bir dönüm noktasıdır. Ankara milli mücadele yıllarından itibaren yeni rejimin idare yeri olmuş ve sonraki dönemde de bu durumunu devam ettirmiştir. Başkent Ankara cumhuriyet idaresinin numune bir şehridir. İman, planlaması ve uygulanan şehircilik siyaseti ile bir örnek teşkil etmiş, diğer Anadolu şehirlerine öncülük yapması istenmiştir. Bu yüzden başkentin şehircilik açısından mutlaka başarılı olması dönemin siyasetçileri tarafından tasarlanmış, bu başarı adeta rejimin başarısı ile özdeş tutulmuştur. Bu tez çalışmasında bir şehir tarihi araştırması yapılmıştır. Başkent kimliği ile Ankara'nın gelişmelerine siyasetin ne ölçüde etkili olduğu incelenmiştir. Ankara'nın başkent olması siyasi bir karardır. Olayların tarihî seyri milli mücadeleden itibaren siyasetin baş belirleyici faktör olduğunu göstermektedir. Bu bakımdan Ankara'ya Cumhuriyet'in başkenti açısından yaklaşıldığında siyasetin yarattığı şehir demek yanlış olmayacaktır. Rejimin bu işte ne derece başarılı olduğu meselesi tezimizin temel tartışma alanıdır. Tezin bölümlerinde; Ankara'nın milli mücadele içindeki yeri ve önemi, siyasilerin modern bir başkent yaratma ideali, bunun çağdaşlaşma-modernleşme idealiyle ilişkileri, bu yolda karşılaşılan zorluklar, sanat-siyaset ilişkileri ve Ankara Belediye'si gelişmeleri Cumhuriyet rejiminin siyasi anlayışının ışığı altında tahlil edilmeye çalışılmıştır.

To became the capital city was a turning point in the history of Ankara. Ankara had been the center of the new regime since the independence war and this position continued later on. Capital city Ankara was a paradigm city of the Republic Politicians definitely desired successfullnes of Ankara also they wished that architecture, town planning and city policy of Ankara should be a pioneer for the other Anatolian cities. So that success of Ankara, was accepted identically with success of the Turkish Republic regime. How much did the politicians and Republic ideology effect Ankara as a capital city on the way of the development? I worked on city history on the sample of Ankara to answer this question and to understand effects of the politics on the cities.