Fen bilgisi öğretmen adaylarının sözde-bilimsel inanışlarının cinsiyet, sınıf ve öğrenim türüne göre incelenmesi

Abstract

Fen bilgisi öğretmen adaylarının bilimsel yönteme ilişkin bilgi düzeylerinin, bilim, sözde-bilim ayrımı bağlamında incelenmesinin amaçlandığı bu çalışma da tarama modellerinden kesitsel tarama yöntemi benimsenmiştir. Çalışmanın örneklemini Sakarya Üniversitesi? nde 2011-2012 eğitim-öğretim yılında öğrenim görmekte olan 3. ve 4. Sınıfa devam eden 138 fen bilgisi öğretmen adayı oluşturmaktadır. Çalışma da Oothoudt (2008) tarafından hazırlanmış olan ?Development of an Instrument to Measure Understanding of the Nature of Science as a Process of Inquiry in Comparison to Pseudoscience? adlı master tezinde geliştirmiş olduğu ölçek kullanılmıştır. Ölçeğin orijinali 32 maddeden ve 3 alt boyuttan oluşmaktadır. 5?li likert tipinde hazırlanan ölçekten alınabilecek maksimum puan 160 olarak hesaplanmıştır. Ölçeğin Türkçe? ye uyarlanması sürecinde ilk olarak dilsel eşdeğerliğin sağlanması amacıyla ölçek uzmanlar tarafından Türkçe? ye çevrilmiştir. Elde edilen çeviriler araştırmacı ve danışmanı tarafından incelenerek, her bir maddeyi en iyi temsil ettiği düşünülen maddeler Türkçe forma alınmıştır. Orijinal form ve Türkçe formun uygunluğunun denetlenmesi amacıyla İngilizceye tekrar çevirisi yapılmış ve iki dilli grup deseni kullanılmıştır. Yapı geçerliğinin ve faktör yapısının incelenmesi için PASW 18.0 İstatistik programı ile açımlayıcı faktör analizi, uyumun denetlenmesi için ise LİSREL 8.7 programı ile doğrulayıcı faktör analizi yapılmıştır. Yapılan analizler ile ölçek maddeleri 23?e indirilmiş ve 4 alt boyuttan oluştuğu tespit edilmiştir. Bu alt boyutlar; Sözde-Bilime İlişkin Bilgi Düzeyleri, Bilimsel Sürece İlişkin Bilgi Düzeyleri, Bilim, Sözde-Bilim Ayrımına İlişkin Bilgi Düzeyleri ve Sözde-Bilimsel İnanışlar olarak belirlenmiştir. Ölçeğin tamamından alınabilecek maksimum puan 115?tir. Ölçeğin güvenirliğini analiz etmek için Cronbach alfa güvenirlik katsayısı hesaplanmış ve ölçeğin tamamı için .701 olarak hesaplanmıştır. Ölçeğin Türkçe? ye uyarlanması sürecinden sonra çalışma grubuna uygulanmış ve ölçeğin her bir alt boyutu ve tamamı için PASW 18.0 programı ile ilişkisiz örneklem t- testi analizleri yapılarak, cinsiyet, öğrenim türü ve öğrenim düzeyleri değişkenleri açısından bilgi düzeyleri karşılaştırılmıştır. Yapılan analizler sonucunda öğretmen adaylarının ölçeğin bir alt boyutu olan Bilimsel Sürece İlişkin Bilgi Düzeyleri bölümünden aldıkları puanların öğrenim düzeyine göre farklılık gösterdiği tespit edilmiştir. Ayrıca öğretmen adaylarının bilimsel yöntem, sözde-bilim ve bilim, sözde-bilim ayrımı konularında orta düzeyde bilgi birikimine sahip oldukları görülmüştür. Yapılan çalışma nicel boyutta olduğundan, bu sonucun nedenlerinin ayrıntılı olarak irdelenmesi için nitel çalışmalar yapılması ve örneklemin çeşitlendirilmesi önerilmektedir.Anahtar Kelimeler: Sözde-Bilim, Bilimsel Yöntem, Bilim, Sözde-Bilim Ayrımı, Sözde-Bilimsel İnanışlar

The current study aims to examine the levels of knowledge that prospective science and technology teachers have about the scientific method, while focusing on the distinction between science and pseudoscience. The findings were obtained via screening model. The sample of the study consists of 138 prospective science and technology teachers (3rd and 4th grade) who are currently receiving their education in Sakarya University, academic year 2011-2012. The study makes use of the scale developed in the MA thesis ?Development of an Instrument to Measure Understanding of the Nature of Science as a Process of Inquiry in Comparison to Pseudoscience? by Oothoudt (2008). The original scale consists of 32 articles and 3 subdimensions. The maximum score possible on the scale has been calculated as 160. In the process of adapting the scale into Turkish, the scale was first translated into Turkish by experts, in order to achieve linguistic equivalence. The translations thus obtained were examined by the investigator and her advisor, whereupon the items which were considered to be the best representations of every item were incorporated into the Turkish form. The form was translated back into English in order to test whether the original form was consistent with the Turkish version and a bilingual group pattern was used. Exploratory factor analysis with the PASW 18.0 Statistics program was carried out to examine construct validity and confirmatory factor analysis was carried out with the LISREL 8.7 program to test concordance. Scale items were reduced to 23 after the analyses and it was determined that they comprised 4 subdimensions. These subdimensions were identified as the following: Level of Information About Pseudoscience, Level of Information About the Scientific Process, Level of Information about the Distinction between Science and Pseudoscience, and Pseudoscientific Beliefs. The maximum possible score to be obtained from the scale is 115. Cronbach alpha reliability coefficient was calculated to test the reliability of the scale and was found to be .701. Once the scale was adapted into Turkish, it was applied to the study group. Unrelated sample t-test analyses were carried out using the PASW 18.0 program for every subdimension of the scale, as well as for the scale itself, in order to compare the information levels of individuals based on their gender, type of education, and level of education. The analyses reveal that prospective teachers got different scores from the Level of Information About the Scientific Process (a subdimension of the scale) based on their level of education. In addition, it was found that the prospective teachers had a medium level of knowledge about the scientific method and the distinction between science and pseudoscience. Since the current study is quantitative, it is recommended that qualitative studies be carried out (with a more diverse sample) in order to dissect the reasons behind these findings. Keywords: Pseudoscience, Scientific Method, The Distinction Between Science and Pseudoscience, Pseudoscientific Beliefs