Okul yöneticilerinin liderlik stilleri ile çatışma çözme stratejileri arasındaki ilişki

Abstract

Bu araştırmanın amacı, okul yöneticileri ve öğretmenlerin görüşlerine dayanarak okul yöneticilerinin liderlik stillerinin belirlenmesi, çatışma çözüm stratejilerinin ne derece kullanıldığının saptanması ve okul yöneticilerinin liderlik stilleri ile çatışma çözme stratejileri arasında ilişki olup olmadığını ortaya koymaktır.Bu amaçla, okul yöneticilerinin liderlik stillerini belirlemek için Bass (1985) tarafından geliştirilen ` Çok Faktörlü liderlik Ölçeği`, çatışma çözme stratejilerini belirlemek amacıyla Rahim (1983) tarafından geliştirilen `Örgütsel Çatışma Ölçeği`nin Gümüşeli (1994) tarafından Türkçeye uyarlanmış hali kullanılmıştır.Araştırma ilişkisel tarama modelindedir. Veriler, 2015-2016 eğitim-öğretim yılında İstanbul ili Kağıthane ilçesinde resmi ilkokul, ortaokul ve liselerde görev yapan toplam 365 öğretmen ve yöneticiden toplanmıştır. Araştırmada elde edilen nicel veriler SPSS 22,0 paket programı ile çözümlenmiştir. Ölçeklerden elde edilen verilerin analizinde frekans (f), yüzde (%), aritmetik ortalama (X ̅) değerlerine yer verilmiş, bunun yanında iki bağımsız grubun anlamlılık düzeylerinin belirlenmesinde bağımsız değişkenler t-testi, ikiden fazla grubun ortalamalarının karşılaştırılmasında Tek Yönlü Varyans Analizi (ANOVA) ve ilişki çözümlemelerinde Pearson Korelasyon Analizi(Basit Doğrusal Korelasyon) tekniği kullanılmıştır.Araştırmanın sonuçlarına göre, okul yöneticilerinin en çok gösterdikleri liderlik stili dönüşümcü liderlik stilidir. Ardından sürdürümcü liderlik stili ve en az sergilenen liderlik stili ise serbest bırakıcı liderlik stilidir. Okul yöneticilerinin liderlik stilleri ile cinsiyetleri, eğitim durumları, görev yaptıkları okul türü, okullarındaki personel sayısı arasında anlamlı farklılık tespit edilmiş ancak kıdem değişkenine göre anlamlı farklılığın olmadığı saptanmıştır. Okul yöneticilerinin çatışma durumlarında en çok kullandıkları çatışma çözme stratejisi tümleştirme stratejisi iken, onu takiben sırayla uzlaşma, ödün verme, kaçınma ve hükmetme stratejileri gelmektedir. Okul yöneticilerinin liderlik stilleri ile çatışma çözme stilleri arasında pozitif yönlü orta kuvvette bir ilişki tespit edilmiştir.Anahtar kelimeler: Okul Yöneticisi, Liderlik Stilleri, Çatışma Çözme Stratejileri.

The aim of this study is to determine the leadership syles of school managers, to specify what extent conflict solution strategies are used and to reveal whether there is a relationship between leadership styles and conflict solution strategies of school managers depending on school managers' and teachers' opinion. For this purpose,Multifactor Leadership Questionnaire developed by Bass (1985) was used in order to determine leadership styles of school managers. Organizational Conflict Questionnaire developed by Rahim(1983) and adapted to Turkish by Gümüşeli (1994) was used so as to determine conflict solution strategies of school managers.The research is a relational survey method. The datas were collected from total 365 teachers and school managers which serve in official primary school, middle school and high school in Kağıthane district in 2015-2016 academic year. Quantitive datas obtained from the surveys were analyzed with SPSS 22.0 packet program. In the analyze of datas, frequency (f), percent (%) and mean ( )are given place,and also, in determining the level of significance of the two independent groups , independent t-test, in comparing the avarage of more than two groups ,One Way Varience Analysis (ANOVA), and in the analysis of relation Pearson Correlation Analysis technique were used.According to the results of this research, the most common leadership style of school administrators is Transformational Leadership Style.The second is Transactional Leadership Style, and the least is Laissez-Faire Leadership Style. There are significant differences between leadership styles of school managers and their gender, their educational status, type of school in which they work and the number of staff of their school.But It is found that there is no significant difference according to seniority variable. In conflict situations, school managers uses Integrating Strategy most, Compromising Strategy, Obliging Strategy, Avoiding Strategy, Dominating Strategy come later. There is positive and middle-strength relation between school manager's leadership styles and conflict solution strategy.Key words: School Managers, Leadership Styles, Conflict Solution Strategies.