Geometrik-mekanik oyunlar temelli etkinliklerin ortaokul öğrencilerinin uzamsal becerilerine etkisi

Abstract

Bu araştırma Seçmeli Zekâ Oyunları dersinde yer alan geometrik-mekanik oyunlar temelli etkinliklerin ortaokul öğrencilerinin uzamsal becerilerine etkisini belirlemek amacıyla yapılmıştır. Çalışma grubunu ise 2015-2016 eğitim öğretim yılında Kocaeli ilinin bir bölge ortaokulunda kayıtlı 162, 6. 7. ve 8. sınıf öğrencisi oluşturmaktadır. Araştırmada nicel araştırma yöntemlerinden ön test-son test kontrol gruplu yarı deneysel desen kullanılmıştır. Çalışmada her sınıf düzeyinde 1 deney, 1 kontrol grubu olmak üzere 6 grup bulunmaktadır. Deney gruplarına Seçmeli Zekâ Oyunları dersi kapsamında geometrik-mekanik oyunlar temelli etkinlikler uygulanırken, kontrol gruplarına herhangi bir etkinlik yapılmamıştır. Veri toplama aracı olarak Vandenberg ve Kuse (1978) tarafından geliştirilip Peters ve diğerleri (1995) tarafından yeniden düzenlenen ve Yıldız (2009) tarafından Türkçeye uyarlanan `Zihinsel Döndürme Testi` ve Ekstrom ve diğerleri (1976) tarafından geliştirilip Delialioğlu (1996) tarafından Türkçeye çevrilen `Kâğıt Katlama Testi` kullanılmıştır. Sonuç olarak; 6. 7. ve 8. sınıf deney gruplarındaki öğrencilerin her sınıf düzeyi için uzamsal beceri ön test ve son test puanları arasında istatistiksel olarak anlamlı bir fark bulunurken, son test ve kalıcılık testi puanları arasında istatistiksel olarak anlamlı bir fark olmadığı sonucuna ulaşılmıştır. 6. 7. ve 8. sınıf deney grubu öğrencilerinin Zihinsel Döndürme Testi son test puanları arasında sınıf düzeylerine göre istatistiksel olarak anlamlı bir fark olmadığı sonucuna ulaşılırken, Kâğıt Katlama Testi son test puanları arasında sınıf düzeylerine göre 8. sınıflar lehine anlamlı bir fark olduğu sonucuna varılmıştır. 6. sınıf deney ve kontrol grubu öğrencilerinin Zihinsel Döndürme Testi son test puanları arasında anlamlı fark bulunmazken, 7. ve 8. sınıflarda deney ve kontrol grubu öğrencilerinin Zihinsel Döndürme Testi son test puanları arasında deney grupları lehine anlamlı fark olduğu sonucuna ulaşılmıştır. 6. sınıf deney ve kontrol grubu öğrencilerinin Kâğıt Katlama Testi son test puanları arasında ise deney grubu lehine anlamlı bir farka ulaşılırken, 7. ve 8. sınıf deney ve kontrol grubu öğrencilerinin Kâğıt Katlama Testi son test puanları arasında anlamlı bir fark bulunamamıştır. 6. 7. ve 8. sınıf deney grubu öğrencilerinin her sınıf düzeyi için uzamsal beceri son test puanları arasında cinsiyet değişkeni açısından istatistiksel olarak anlamlı bir fark olmadığı bulgusuna ulaşılmıştır. Bu sonuçlar ışığında; geometrik-mekanik oyunlar temelli etkinliklerin ortaokul öğrencilerinin uzamsal becerilerini geliştirdiği ve kalıcı olduğu, sınıf düzeylerine bakıldığında ise 8. sınıf öğrencilerinin uzamsal görselleştirme becerilerini 6. ve 7. sınıf öğrencilerine göre daha fazla geliştirdiği söylenebilir. Ayrıca geometrik-mekanik oyunlar temelli etkinliklerle zenginleştirilmiş Zekâ Oyunları dersini alan 7. ve 8. sınıf öğrencilerinin zihinde döndürme becerilerinin bu dersi almayanlara göre daha fazla geliştiği görülürken, dersi alan 6. sınıf öğrencilerinin uzamsal görselleştirme becerilerinin bu dersi almayanlara göre daha fazla geliştiği söylenebilir. Aynı zamanda geometrik-mekanik oyunlar temelli etkinliklerin kız ve erkek öğrencilerin uzamsal becerilerini yakın seviyede etkilediği görülmektedir.Anahtar Kelimeler: Uzamsal Beceri, Geometrik-Mekanik Oyunlar, Zihinsel Döndürme, Uzamsal Görselleştirme

This research was conducted to determine the effects of geometric-mechanical games-based activities within the scope of Selective Intelligence Games Course on spatial skills of secondary school students. The working group constitutes 162, sixth, seventh and eighth grade students registered in a regional secondary school of Kocaeli Province in the academic year 2015-2016. Quasi-experimental design with pretest-posttest control group was used in the research. In research, there are 6 groups, 1 experiment and 1 control group at each grade. While experimental groups were given geometric-mechanical games based activities within the elective intelligence games lesson, no activity was performed on the control groups. The `Mental Rotation Test` -which was developed by Vandenberg and Kuse (1978) and rearranged by Peters et al. (1995) and adapted to Turkish by Yıldız (2009)- and `Paper Folding Test` -developed by Ekstrom et al. (1976) and adapted to Turkish by Delialioğlu (1996)- was used as data collection tools. As a result of the research it was concluded that whereas there was a statistically significant difference between Spatial Skill pre-test and post-test scores, there was no statistically significant difference between the post-test and retention test scores for the students at every grade in the 6th, 7th and 8th grade experimental groups. While there was no statistically significant difference between the post-test scores of the 6th, 7th and 8th grade students in the Mental Rotation Test of the students in terms of their grade levels, The Paper Folding Test resulted in a significant difference in post test scores in favor of grade 8 compared to grade levels. While no significant difference between the post-test scores of the Mental Rotation Test of the 6th grade experimental and control group students was found, it was concluded that there was a significant difference between the post-test scores of the Mental Rotation Test of the students in the experimental and control groups in favor of the experimental groups, in the 7th and 8th grade. While it was concluded that there was a significant difference between the post-test scores of the Paper Folding Test of the students in the experimental and control groups in favor of the experimental groups of the 6th grade, no significant difference was found between the post-test scores of the Paper Folding Test of the 7th and 8th grade experimental and control groups students. It was found that there was no statistically significant difference in gender variation among Spatial Skills post-test scores for students in the 6th, 7th and 8th grade experimental groups for each grade level. In the light of these results; it can be said that geometric-mechanical games based activities have developed and maintained spatial skills of secondary school students. Regarding with the level of classrooms, it can be said that 8th grade students developed their spatial visualization skills much more than 6th and 7th grade students. Also, it can be said that 7th and 8th grade students that had taken Intelligence Games Course enriched with activities based on geometric-mechanic games has developed mental rotation skill much more than the students who didn't take that course and 6th grade students who had take that course has developed spatial visualization skill much more than the ones who didn't take that course. At the same time, geometric-mechanical games based activities seem to influence the spatial skills of boys and girls at similar rate.Keywords: Spatial Skill, Geometric-Mechanical Games, Mental Rotation, Spatial Visualization