İlkokul öğrencilerinin sorumluluk düzeylerinin okula bağlanma ve okul doyumu bakımından incelenmesi

Abstract

Bu araştırma ilkokul öğrencilerinin sorumluluk bilincinin okul doyumu, okula bağlanma ve bazı değişkenler (öğrencilerin cinsiyetleri, öğretmenlerin cinsiyetleri, öğretmenlerin medeni durumları, öğrencilerin okul türleri, aile türleri, anne ve babalarının birlikte yaşama durumları, annelerinin gelir getiren bir işte çalışma durumları)açısından ilişkilerinin incelenmesi amacıyla yapılmıştır. Nicel araştırma yöntemlerinden ilişkisel tarama ile yapılan araştırmanın verileri `Kişisel Bilgi Formu`, `Sorumluluk`, `Çocuklar İçin Kapsamlı Okul Doyumu`, `Çocuk ve Ergenler İçin Okula Bağlanma` ölçekleri ile elde edilmiştir. Araştırmanın çalışma grubunu, 2017-2018 eğitim öğretim yılında Sakarya ilinde öğrenim gören 417'si (%49) kız, 427'si (%51) erkek olmak üzere toplam 844 ilkokul 4. sınıf öğrencisi oluşturmaktadır. Öğrencilerden ölçekler ile elde edilen veriler korelasyon ve regresyon Analizi, t-testi ve tek yönlü varyans analizi ile incelenmiştir. Değişkenler arasındaki ilişkiler korelasyon analizi ile belirlenmiştir. Korelasyon analizi sonucu bağımlı değişken ile ilişkili olduğu tespit edilen bağımsız değişkenlerin bağımlı değişkeni anlamlı düzeyde yordayıp yordamadığı ise regresyon analizi ile incelenmiştir. Ayrıca, demografik değişkenlere göre bağımlı değişkenin farklılaşıp farklılaşmadığı da t-testi, tek yönlü varyans analizi ve Welch testi ile incelenmiştir.Araştırmanın sonucunda öğrencilerin sorumluluk düzeyleri ile okul doyumu ve okula bağlanmaları arasında pozitif yönde ve anlamlı bir ilişkinin olduğu, öğrencilerin sorumluluk düzeylerinin cinsiyetlerine görekız öğrenciler lehine, öğretmenlerinin cinsiyetlerine göreöğretmeni kadın olan öğrenciler lehine, öğretmenlerinin medeni durumlarına göre öğretmeni bekar olan öğrenciler lehine anlamlı bir şekilde farklılaştığı bulunmuştur. Öğrencilerin devam ettiği okul türlerine, aile türlerine, anne babalarının birlikte yaşama durumlarına ve annelerinin gelir getiren bir işte çalışıp çalışmama durumlarına göre anlamlı bir şekilde farklılaşmadığı sonucuna ulaşılmıştır. Öğrencilerin sorumluluklarının düzen ve sorumluluk düzeyi yüksek olanlar lehine anlamlı bir şekilde farklılaştığı sonucuna ulaşılmıştır.Elde edilen bulgular literatür ışığında tartışılmış ve yeni araştırmalar için önerilere yer verilmiştir.Anahtar Kelimeler: Sorumluluk, ilkokul, değer, okul doyumu, okula bağlanma.

This study was conducted to the examination of the sense of responsibilities of the primary school children in terms of school satisfaction, school attachment and other variables (gender of the students, gender of the teachers, marital status of the teachers, school types, family backgrounds, togetherness of the parents, employment status of the mothers). The data of the research carried out using a relational screening model, which is among the quantitative research methods, were collected with `Personal Information Form`, `Responsibility Scale`, `Children's Overall Satisfaction with Schooling Scale` and `School Attachment Scale for Children and Adolescents`. The study group of the research consists of 844 fourth grade students – 417 females(%49) and 427 males(%51)– attending a primary school in Sakarya during 2017-2018 academic year.The data were analyzed with correlation, regression analysis, t-test and one-way analysis of variance in accordance with the sub problems of the study.The relationships between the variables were determined with correlation analysis.The fact that whether the independent variables found out to be related to the dependent variable according to the result of the correlation analysis predicts the dependent variable significantly or not was examined with regression analysis. Besides, the fact that whether the dependent variable differs according to the demographic variables was analyzed with t-test and one-way analysis of variance and Welch test.The results of the study presented that there is a positive and a significant relationship between the responsibility levels of the students and the school satisfaction and school attachment; and that the responsibilities of the students differ significantly in terms of their genders on behalf of the female students, in terms of their genders on behalf of the female teachers and in terms of their marital status on behalf of the single teachers. In addition, no significant differences in terms of the school type, family backgrounds, togetherness of the parents or employment status of the mothers was defined. Besides, it was concluded that the responsibility levels of the students display a significant difference on behalf of te students with higher regulation and responsibility levels. The obtained findings were discussed in consideration of the literature and new suggestions were added for the prospective studies.Key Words: Responsibility, primary school, value, school satisfaction, school attachment.