Ceza infaz kurumunda kalmakta olan hükümlü ve tutukluların vatandaşlık algılarının incelenmesi

Abstract

Bu araştırmanın amacı, Sakarya L tipi kapalı ceza infaz kurumunda bulunan hükümlü ve tutukluların vatandaşlık algı düzeylerini ortaya koymak ve çeşitli değişkenlere göre vatandaşlık algı durumlarını tespit etmektir.Araştırma, nicel araştırma yöntemlerinden ilişkisel tarama modeline uygun olarak yürütülmüştür. Araştırma betimsel bir nitelik arz etmektedir. Araştırmanın çalışma grubunu Sakarya L tipi kapalı ceza infaz kurumunda kalmakta olan farklı suçlardan hükümlü ve tutuklu bulunan toplamda 352 mahkûm oluşturmaktadır. Bu araştırmanın verileri, Sakarya L tipi kapalı ceza infaz kurumunda bulunan toplam 352 mahkûmdan ölçeklerin dağıtılarak doldurulması ve ardından toplanması yoluyla elde edilmiştir. Veri toplama aracı olarak, Kaya (2013) tarafından geliştirilen `Vatandaşlık Algısı Ölçeği` kullanılmıştır. Ölçek, liberal vatandaşlık, cumhuriyetçi vatandaşlık ve küresel vatandaşlık olmak üzere 3 alt boyut olarak sınıflandırılmış olup, toplam 20 maddeden oluşmaktadır. Verilerin normal dağılım gösterip göstermediğini test etmek için basıklık, çarpıklık istatistikleri ve Kolmogorov-Smirnow testi yapılmış olup, verilerin normal dağıldığı saptandığından parametrik testler kullanılmıştır Ayrıca alt problemlere bağlı olarak verilerin çözümlenmesinde yüzde, frekans, aritmetik ortalama, standart sapma, ilişkisiz örneklemler için t-testi ve tek faktörlü varyans analizi (Oneway ANOVA) testleri uygulanmıştır Araştırmada elde edilen veriler, SPSS 20.0 paket programından yararlanılarak çözümlenmiştir. Araştırmanın sonuçlarına göre, katılımcıların vatandaşlık algıları ve algı boyutları (cumhuriyetçi, liberal ve küresel) incelendiğinde; katılımcıların, liberal vatandaşlık boyutundaki algılarının yüksek düzeyde olduğu, cumhuriyetçi vatandaşlık ve küresel vatandaşlık boyutlarındaki algılarının ise en orta düzeyde olduğu belirlenmiştir. Alt boyutları çeşitli değişkenlere göre sırasıyla incelendiğinde ise, cinsiyet değişkenine göre vatandaşlık algıları sonucunda, sadece cumhuriyetçi vatandaşlık alt boyutundan alınan puanlar arasındaki fark, cinsiyet değişkeni açısından önem düzeyinde istatistiksel olarak anlamlı bulunmuştur. Askerliğini yapan katılımcıların liberal vatandaşlık alt boyutundan aldıkları ortalama puanları askerliğini yapmayan katılımcıların ortalama puanlarından anlamlı düzeyde yüksek olduğu tespit edilmiştir. Psikolojik ilaç kullananların cumhuriyetçi vatandaşlık alt boyutundan aldıkları ortalama puanları, kullanmayan katılımcıların ortalama puanlarından anlamlı düzeyde yüksek çıkmıştır. Yine psikolojik ilaç kullananların küresel vatandaşlık alt boyutundan aldıkları ortalama puanları, kullanmayan katılımcıların ortalama puanlarından anlamlı düzeyde yüksek olarak bulunmuştur. Diğer değişkenler olan yaş değişkeni, farklı eğitim düzeyi değişkeni, medeni durum değişkeni, suç türü değişkeni, ceza infaz kurumunda kalma süresi değişkeni ve farklı ceza infaz kurumunda kalma değişkenine göre vatandaşlık algıları ve alt boyutları incelendiğinde vatandaşlık algıları istatistiksel olarak anlamlı bulunmamıştır.Ceza infaz kurumlarında vatandaşlık ile ilgili temel eğitimlere görsel ve işitsel temalara başvurularak yer verilmeli, vatandaşlık bilinci mahkûmların algılarına yerleştirilmelidir. Ayrıca ceza infaz kurumlarında daha derinlemesine, ayrıntılı araştırmalar yapılarak vatandaşlık ve insan hakları konusunda yapılan çalışmaların kapsam genişletilmelidir.Anahtar Kelimeler: Vatandaşlık, vatandaşlık algı düzeyi, ceza infaz kurumu.

The purpose of this research is to determine the level of citizenship perception of the convicts and prisoners in the Sakarya L type closed penitentiary institution and to determine their perception of citizenship according to various variables.The research was conducted in accordance with the relational screening model of quantitative research methods. It is a descriptive research. The study group consisted of 352 inmates who were convicted and detained in different types of offenses. The `Citizenship Perception Scale` developed by Kaya (2013) was used as data collection tool. The scale is classified as 3 sub-dimensions: liberal citizenship, republican citizenship and global citizenship. The data obtained from the study were analyzed by using SPSS 20.0 package program. Firstly, to test whether the data were distributed normally, the scatter, skewness statistics and Kolmogorov-Smirnow tests were performed. Since the data were found to be normal distributed, parametric tests and single factor variance analysis (One-way ANOVA) tests were performed. According to the results of the study, the perceptions of the participants on the level of liberal citizenship were high and the perceptions of republican citizenship and global citizenship were at the highest intermediate level. When the sub-dimensions were analyzed according to various variables, gender was found as a significant variable for the republican citizenship sub-dimension. In addition, the average score of the participants, who did their military service, for the liberal citizenship sub-dimension was found significantly higher than the average scores of the participants, who did not do their military service. Furthermore, the mean score of the /psychological drug users for the republican citizenship sub-dimension were significantly higher than the average score of the ones who did not. Also, the mean scores obtained from the global citizenship sub-dimension of psychological drug users were found significantly higher than the average scores of the participants who did not. When the effects of the other variables such as age, level of education, marital status variable, type of crime variable, length of stay in penal institutions on citizenship perceptions was examined, it was reached that these variables were not statistically significant on citizenship perceptions and its sub-dimenisons. Visual and auditory themes about citizenship should be used in basic trainings for the prisoners and citizenship awareness should be placed on perceptions of prisoners. In addition, further studies are needed to extend the scope by conducting in-depth, detailed research in penal institutions.Key Words: Citizenship, level of citizenship perception, penal institution