Beş faktör kişilik özelliklerinin işe tutkunluğa etkisi

Abstract

Günümüzde gelişen rekabet ortamı dolayısıyla insan kaynağının niteliği, örgütlerin sürekliliği için önemli hale gelmiştir. Nitelikli insan kaynağı istihdam etmek ve bunun devamlılığını sağlamak, çalışanların mutluluğuyla ve iyi bir çalışma ortamıyla doğru orantılıdır. Pozitif psikolojinin bir sonucu olarak ortaya çıkan işe tutkunluk çalışanların ve örgütlerin verimliliğini amaçlamaktadır. Çalışanların işe tutkunluğu amaçlanırken kişilik özellikleri dikkate alınması gereken bir husustur. Aynı çalışma ortamında işe tutkunluk düzeyleri farklı çalışanların bulunması kişilik özellikleriyle de yakından ilgili olabilmektedir. Örgütler bu farklılıklara göre stratejiler geliştirerek çalışanların memnuniyetini sağlayıp işe tutkunluk düzeylerini yükseltmelidir. Bu araştırma beş faktör kişilik özelliklerinin işe tutkunluk üzerindeki etkisinin incelenmesi için hazırlanmıştır. Bu kapsamda çalışanların beş faktör kişilik özelliklerinin işe tutkunluk üzerindeki etkisi ve demografik özelliklerin işe tutkunluk düzeyiyle ilişkisi incelenmiştir. Yurt genelinde faaliyet gösteren bir satış pazarlama şirketinde örnek olay çalışması yapılmıştır. İşe tutkunluğun ve kişilik özelliklerinin doğrudan insan ilişkileriyle ilgili olması dolayısıyla, insan ilişkilerinin yoğun olduğu bir meslek olan satış pazarlama üzerinde araştırma yapılmıştır. Ankette işe tutkunluğu ölçmek için 9 ifadeli işe tutkunluk ölçeği (Utrecht Work Engagement Scale - UWES) kullanılmıştır. Beş faktör kişilik özellikleri ölçeği olarak da Benet-Martinez ve John (1998) tarafından geliştirilen Beş Faktör Kişilik Ölçeği (BFKÖ) kullanılmıştır. Analiz sonuçlarına göre beş faktör kişilik özelliklerinden dışadönüklük, uyumluluk ve sorumluluk alt faktörlerinin işe tutkunluk üzerinde etkisi olduğu saptanmıştır. Analiz sonuçları genel olarak örneklem grubunun işe tutkunluk düzeylerinin yüksek olduğunu göstermektedir. Demografik özelliklerin işe tutkunlukla ilişkisi incelendiğinde; cinsiyet, medeni durum ve toplam çalışma yılı değişkenlerinin işe tutkunluk düzeylerinde farklılığa sebep olmadığı tespit edilmiştir. Yaş ve eğitim değişkenlerinin ise işe tutkunluk düzeylerinde farklılığa sebep olduğu gözlenmiştir. Araştırma neticesinde işe tutkunluk düzeyinin artırılması için kişilik özelliklerinin önemi vurgulanmakta, bu doğrultuda örgütlerdeki karar vericilerin gerekli önlemleri almasının önemi ortaya çıkmaktadır.

Today the quality of the human resource has become important for the continuity of the organizations due to the developing competitive environment. Employing qualified human resources and ensuring its continuity is directly proportional to the happiness of employees and a good working environment. As a result of positive psychology, job engagement aims at the productivity of employees and organizations. Personality characteristics should be taken into consideration while aiming the job engagement. In the same work environment, the presence of different employees with different levels of job engagement may be related to personality traits. Organizations should develop strategies based on these differences and increase job engagement levels. This study was prepared to investigate the effect of five factors personality traits on job engagement. In this context, the effect of five factors personality traits on job engagement and the relationship between demographic characteristics and the level of job engagement were examined. A case study was conducted in a sales marketing company operating throughout the country. Since the passion and personality traits are directly related to human relations, research has been made on sales marketing, a profession where human relations are intense. In order to measure the workload in the questionnaire, a 9-point work scale (Utrecht Work Engagement Scale - UWES) was used. The five-factor personality trait scale was used which is developed by Benet-Martinez and John (1998). According to the results of the analysis, it was found that the extraversion, compliance and responsibility sub-factors of the five factors personality traits had an effect on the job engagement. The results of the analysis show that the sample group has a high level of job engagement. When the relationship between demographic characteristics and passion for work is examined; It was found that gender, marital status and total working year variables did not cause differences in the levels of passion for work. On the other hand, it was observed that age and education variables caused differences in the levels of job engagement. As a result of the research, the importance of personality traits is emphasized in order to increase the level of job engagement. In this respect, the importance of the decision-makers in the organizations to take the necessary measures emerges.