Kavaklıdere ve yöresi ağzı

Abstract

ÖZET Bu tez, üç bölümden oluşmaktadır: birinci kısımda tez konusunu oluşturan bölgenin genel özellikleri hakkında bilgi verilmektedir. ikinci kısımda, tezin amacını oluşturan incelemeler yer almaktadır. Buradaki inceleme kendi içinde iki başlıktan oluşur: Fonetik ve morfoloji. Fonetik bölümünde, ünlüler ve ünsüzler ayrı başlıklar allında incelenmiştir. Seslerin özellikleri, birbirlerine etkileri ve bölgenin ağız özelliğini oluşturan unsurlar tespit edilmeye çalışılmıştır. Aynı zamanda yöre ağzının Türkiye Türkçesi karşısındaki durumu ortaya konulmuştur. Bölgenin genelinde yapılan çalışmalarla Kavaklıdere ve yöresi ağzının mukayesesi yapılmıştır. Morfoloji kısmında da bölgeye ait ağız özellikleri belirlenerek yazı diliyle karşılaştırılmıştır. Tezin üçüncü bölümünde, Kavaklıdere ve köylerinden derlenerek oluşturulmuş metinler bulunmaktadır. Metinlerde yörenin konuşmaları olduğu gibi yazıya geçirilmeye gayret edilmiştir. Yazı dilinde kullanılan alfabenin yanında transkripsiyo alfabesi de kullanılarak, bütün sesler belirlenmeye çalışılmıştır. Tezin asıl oluşumu metinlerdir. Bu metinlerde ortaya konulan veriler doğrultusunda tespitlerde bulunulmuştur. Bu çalışmanın sonucunda; Anadolu ağızlarının bir parçası olan, Kavaklıdere ve yöresi ağzı kayıtlara geçilerek, karakteristik özellikleri ortaya konulmuş ve Türk dili araştırmalarının bir kolunu oluşturan ağız araştırmalarına yeni veriler kazandırılmıştır. Oluşturulacak olan Anadolu ağızlarının dil atlasma katkıda bulunacağı ümit edilmektedir.

ABSTRACT This is thesis consists of three parts; the first part contains information about general characteristics of the region which is the subjcet of the thesis. In the second part, are the studies which from the aim of the thesis. The stady here is composed of two titles, phonetics and morphology: in the former, vowels and consonants have been studied under different titles. An atlempt has been made to determine sound features, their interactions and the dialectal elements of the region. The state of this dialect in Turkish language has been found out as well through comparison. Through studies in the whole region, the dialect of Kavaklıdere and that of its envirous have been compared. In the morphology part, the features of the region dialects have been determined and compared with the written Turkish language. In the third part of the thesis are the texts collected in Kavaklıdere and its villages. Effort has been made to transfer the speeches of the region into written Turkish. By using the transcription alphabet besides the written language one, efforts have been made to classşfy all the sounds. The very formation of the thesis is based on the texts. Findings are based upon data in these texts. As a result of this study, the dialect of Kavaklıdere and its envirous, part of Anatolian dialects, have been registered with their characteristics and new data have been added into dialect studies. It is hoped that this will contribute to the language Atlas of Anatolian Dialects to be prepared.