Pazırık kurganlarında bulunmuş at koşum takımları üzerindeki hayvan mücadele sahneleri

Abstract

ÖZET Çalışmamızın konusunu oluşturan ` Pazınk kurganlarından çıkarılmış at koşum takımları üzerindeki hayvan mücadele sahneleri` genel olarak Demir Çağı'na tarihlenir. Figürlerin biçimlenmesinde ve mücadele gibi bir konunun ele alınmasında, yaşam biçimleri ve alışkanlıkları doğrudan etki yapmıştır. Atlı bozkır ötüründe, hareketliliği bütün hayatları boyunca yaşayan dönem inşam, kişisel eşyalarım özellikle yaşamlarının vazgeçilmez bir parçası olan atı süslerken, içinde yaşadıkları doğa en büyük esin kaynağı olmuştur. Atalar kültü üzerine kurulu dini inanışları ve alp karakterli sosyal yapıları, hayvan üslubunu besleyen diğer kaynaklan oluşturur. Bozkır kültüründe gördüğümüz hayvanlar ister tek isterse çift betimlenmiş olsun, güçlü bir dinamizm anlayışı ile ele alınmıştır. Figürlerdeki hareketlilik yaşantılarında da olduğu gibi çok çarpıcıdır. Kuzey Çin'den, Orta Avrupa'ya; Sibirya'dan Hindistan'a kadar çok büyük coğrafyalarda arka arkaya devlet kurmuş Türkler' in sanatlarındaki ifade tarzı yüzyıllar boyunca hayvan üslubunun gelişerek sürdüğünü göstermektedir. Bu yüzden Pazınk kurganlan, ulusal sanatımızın başlangıç noktalarından birini oluşturmaktadır.

ABSTRACT The subject of this thesis is the `the animal fighting scenes on horse harnesses found in Pazink burial mounds` which date back to between the fifth and third centruies B.C. The designes and subjects used directly reflect the people's lifestyles of times. These steppe culture semi-nomadic peoples derived inspiration from nature as they decorated their prized possessions, spesifically their horses. These animal art forms were also influenced by the traditional ancestor worship beliefs, as well as their veneration of heroic deeds. The animals, depicted in steppe culture art, whether standing alone or in groups, are always dynamic, not static. The movement of these figures, as in real life, is very striking. Over a wide geographical region from North China to Central Europe; from Siberia to India; wherever Turkic civilizations appear, animal art forms developed over several centuries. This is why Pazink burial mounds should be considered as the beginnigs of Turkish art.