Milas ve Kuzeybatısı arkeolojik malzemesinin yüzey çalışması ile incelenmesi

Abstract

ÖZET Bu araştırma `Milas'ın ve kuzeybatısındaki` bölgenin arkeolojik malzemesinin yüzey çalışmasıyla incelenmesini kapsamaktadır, Karia bölgesinde çok önemli coğrafik, siyasal ve kültürel etkinliğe sahip olan Milas ile ilgili olarak en erken kayıtlar Mylasalı Arseles'in Lydia'nm hakimiyeti için yaptığı mücadelede Giges'e yardım ettiği 7 yy* dan itibaren başlamaktadır. Bu tarihten itibaren günümüze kadar irili ufaklı 27 antik kent ve yerleşime sahiplik etmiş ancak şehir devletlerinin hep aynı yerde kurulmuş olması sonucu birçok tapmak sur ve kaleden mahrum kalmıştır. Antik çağda bir tapımm merkezi konumunda bulunan Milas üç büyük Zeus tapmağına sahiplik etmiştir. Bu tapmımlar Zeus Karios, Zeus Labraundos ve Zeus Osogos olmuştur. Bunlar sayesinde Milas Antik çağ döneminde Karia bölgesinin en önemli şehri olmuştur. Milas'ın sahip olduğu bu önemli konum komşuları olan Hydae, Khalketor, Olymos ve Euromos şehirlerinin küçük şehir devletleri olmaktan kurtulmamalarına sebep olmuştur. Milas'ın kuzeybatısında yer alan ve yerleri bilinen bu şehirlerden günümüze görülmeye değer çok az şey kalmıştır. Yüzey araştırmaları esnasında bulunan Leleg yerleşimleri ve konutları Karialı'larla Leleg'lerin her zaman yakın ilişkiler içinde oldukları tezini doğrular niteliktedir. Yada bu yapıların Karialı'larm eski adlarının Lelegler olduğu tezine binaen Karialı'lara ait yapılar olduğunu söyleyebiliriz. Yapılan yüzey araştırması sonucunda tez konusu olan yörede birçok Leleg evi, mezar, sur duvarı, altar taşları, kale kalıntıları ve yerleşim yerlerinde zeytinyağı işliklerine özgü ezme tekneleri (trapetum), pres ağırlıkları, pres yatakları ve yalaklar gibi örnekler bulunmuştur. Günümüze kadar ulaşmış olan bu malzemeler göz önünde tutulduğunda yöre ve çevresindeki tarım üretiminin zeytin ve zeytinyağı üzerine kurulu olduğunu ve yöre ekonomisin de büyük bir paya sahip olduğunu söyleyebiliriz. Bulunan arkeolojik malzemenin bu güne kadar ortaya çıkarılan diğer bulgularla beraber yörenin tarihi ve arkeolojik gelişimine yardımcı olacağı kanısındayız.

SUMMARY (ABSTRACT) This research covers the archaeological material from the area to the north of Mylasa and its northeast. The earliest historical records about Mylasa which has an important geographical location, political and cultural activity in the Karian terrutory begin with the 7 C. BC. Mien Arseles of Mylasa supported Gyges for his sovereignity on Lydia. By this time the area has been home for 27 ancient cities and settlement of different size. However, always being founded on the same location, the city-states lack temples, fortifications and fortresses. Being an important cult center of the antiquity, Mylasa housed three major temples for Zeus. These cults were Zeus Karios, Zeus Labrandeus and Zeus Osogos. Due to these cults, Mylasa became the most important city of ancient Carta. This important position of Mylasa caused its neighbors Hydae, Klialketor, Olymos and Euromos being not more than small city-states nothing much remains from these cities which are located to the northwest of Mylasa. The Lelegian settlements and buildings found during the surverys support the idea that the Lelegians were always in close contact with the Carians. On the other hand, we can put forward that these buildings belong to the carians. Due to the hypothesis that Carians were called Lelegians before. As a result of the survey in the area under investication many lelegian houses, tombs, fortifications, Altar stones, remains of fortresses and examples of olive presses (trapetum), press weights, press thoughs were found in the settlements.Regarding these surviving remains, we can say that the agricultural production of the area and environs was based on olives and the manufacture of olive oil and this eonstituded the main part of the economy of the area. We believe that the archaeological material founded will support tire reconstruction of the history and archaeology of the area togetter with the previous archaeological finds.