Lise öğrencilerinin mesleki yönelimleri ve kaygı düzeyleri arasındaki ilişki

Abstract

ÖZET Bu araştırma da, lise öğrencilerinin cinsiyet, yaş, branş, anne ve babanın öğrenim durumu ile anne ve babanın mesleği değişkenlerine göre mesleki yönelimleri ile durumluk ve sürekli kaygı düzeyleri arasındaki ilişki incelenmiştir. Bu amaçla Kocaeli merkezindeki genel liselerden random yoluyla, dörtyüzelli öğrenci (N=450) örnekleme alınmıştır. Araştırmada öğrencilerin mesleki yönelimlerini ölçmek için Kepçeoğlu'nun (1990) geliştirdiği `Mesleki Yönelim Envanteri`, kaygı düzeylerini ölçmek için Le Compte ve Öner (1982) tarafından Türkçe'ye uyarlanmış `Durumluk- Sürekli Kaygı Envanteri` kullanılmıştır. Elde edilen verilerin istatistiksel çözümleri SPSS programında yapılmıştır. Buna göre verinin varyans analizi, grupların ortalamalar arası farkının önem düzeyini belirlemek için de t testi analizleri yapılmıştır. Bu işlemler için p <.05 önemlilik düzeyi kullanılmıştır. Sonuçta; mesleki yönelim bakımından erkek öğrencilerin; teknik ve fen ile idare ve ekonomi puanları yüksek, kız öğrencilerin ise; edebiyat ve dil ile güzel sanatlar alanındaki puanları erkek öğrencilere kıyasla yüksek bulunmuştur. Lise birinci sınıf öğrencilerinin güzel sanatlar alanındaki puanları ise, lise ikinci sınıf öğrencilerine kıyasla yüksektir. Fen bölümü öğrencilerinin teknik ve fen, tıp ve sağlık alanındaki puanları diğer gruplara göre daha yüksektir. Türkçe - matematik bölümü öğrencilerinin ise; idare ve ekonomi ile güzel sanatlar alanındaki puanları diğer gruplara göre daha yüksektir. Sosyal bilgiler bölümü öğrencilerinin de, edebiyat ve dil alanındaki puanlan diğer gruplara kıyasla yüksek bulunmuştur. Annenin öğrenim düzeyi ile sosyal bilimler bölümü öğrencilerinin t testi sonuçları anlamlı bir farklılık göstermiştir. Durumluk-Sürekli Kaygı bakımından kız öğrencilerin durumluk kaygı ve sürekli kaygı puanları erkek öğrencilere kıyasla yüksek bulunmuştur.

SUMMARY In this study the relation between career orientation according to the variables of sex, age, branch, education level of parents and occupations of parents and state and trait anxiety levels has been observed. To this aim, four hundred and fifty students (N=450) have been selected through random sampling from the high schools in Kocaeli. In the research, `Invertory of Vocational Direction` by Kepçeoğlu (1990), has been used to measure the vocational directions of students and `State and Trait Anxiety Inventory` adapted to Turkish by Le Compte and Öner (1982) has been used to measure their anxiety levels. Statistical analysis of the obtained data has been done with the SPSS program. Based on this, variance analysis and also t - test analysis to find out the significance level the difference between the group averages have been made. Significance level has been taken as p <.05. The results indicate that in terms of vocational direction, male students have higher scores in technical subjects, science, administration and economy where as female students have higher scores in literature, language and fine arts. High school first grade students have higher scores in fine arts compared to the second grade students. Students in the science branch have higher scores in tecnical subjects, science, medicine and health than the students in other groups. Students in Turkish-Mathematics branch have higher scores in adminisstration, economy and fine arts than the students in other groups. The literature and language scores of the social science branch students are found out higher compared to the others. The mother's education level and the t - test results of the social sciences students have shown a significant difference. In terms of state - trait anxiety, the state anxiety and trait anxiety scores of female students have been found to be higher than those of the male students. Ill