Ege`de mevcut ada, adacık ve kayalıklara ilişkin hukuki gelişmelerin tarihi süreç içinde değerlendirilmesi

Abstract

ÖZET Türk Yunan ilişkileri, tarih boyunca sürekli kriz yaşamıştır. Ege Denizinde de iki ülke arasında derin görüş ayrılıkları mevcuttur. Yunanistan Kardak Kayalıkları krizi ile Osmanlı/Türk hakimiyetinde bulunan, antlaşmalarla bir başka devlete devredilmeyen ada, adacık, kayalıklar üzerindeki Yunan egemenliği iddialarına resmiyet kazandırmıştır. İki ülke arasında Kuzey Sporatlar, Kiklat ve Güney Ege adaları hakkında egemenlik anlaşmazlığı yoktur. Tarihi süreçte adaların ülkesel statüsünü düzenleyen uluslararası belgelerin neler olduğu konusunda da bir şüphe bulunmamaktadır. Bu belgelerde Yunanistan'a dahil edilen ada, adacık, kayalıklar, egemenliğin devrine ilişkin Uluslararası Hukuk kuralları çerçevesinde belirlenmiş, Ege'de Türkiye, Yunanistan ve İtalya arasında bir ülkesel sınırlandırma yapılmamıştır. Antlaşmalarda Ege'yi ilgilendiren hükümler Uluslararası Hukuk kurallarına göre incelenmeli, Ege'deki Lozan dengesine sahip çıkılmalıdır. Çünkü buralarda coğrafi, tarihi veriler ile Uluslararası Hukuk kuralları çerçevesinde, Yunanistan'a devredilen adalar açıkça belirtilmiştir. Bunların dışında Ege'de tamamı Osmanlı egemenliğinde bulunan ada, adacık, kayalıklardan başka ülkeye devredilmeyenlerin onun halefi durumundaki Türkiye'nin egemenliğinde olması gerekmektedir. Ege'de karasuları, adaların silahlandırılması, kıta sahanlığı, Doğu Ege ve Menteşe adalarının aidiyeti, kayalıkların iskana açılması, ihtilaflı adalar... v.b. gibi sorunlar yaşanmaktadır. Türkiye bu sorunların görüşmelerle aşılabileceğini belirtmekte, Yunanistan ise görüşme ve müzakereleri reddetmekte Lahey Adalet Divanına gitme fikriniöne sürmektedir. Türkiye 6 deniz milinin üzerindeki karasuları genişliğini savaş nedeni (casus belli) sayacağını belirtmiştir. Uluslararası Hukuk, Uluslararası Adalet Divanı kararları ve BMDHS'ne göre Yunanistan'ın tek taraflı olarak karasularını 12 deniz miline çıkartabilme hakkı bulunmadığı görülmektedir. Antlaşmalarla Ege'de kurulan dengeye bağlı olarak buradan eşit şartlarda faydalanılması gerekmektedir. Ege sorunları, tarihi antlaşmalara saygı, iyi niyet ve barışçı çözüm için samimi bir iradenin ortaya konması ile çözülebilecektir.

ABSTRACT Turkish Greek relationships have been in crises from the past. There are view differences in the Aegean Sea as well with the Kardak crises, Greece legalized the claims of Greek sovereignty on islands, islets and rocks that once were on the sovereignty of the Ottoman/ The Turk and weren't handed over to the other countries' control by means of the treaties. There is no sovereignty disagreement between the two countries on North Sporat, Cyclades and islands in the South Aegean Sea. In the history there was no doubt that what the international documents that regulated the national status of the islands. In these documents islands, islets and rocks that were given to Greece are determined in the frame of international Law Rules about transferring the sovereignty there is no national limit among Turkey, Greece and Italy in the Aegean Sea. In the treaties the decisions about Aegean Sea must be taken into consideration in respect of international Law rules, Lausanne balance in the Aegean Sea must be under control because the islands given to Greece have been clearly indicated by means of not only geographical and historical evidence but also the international law rules. Apart this, islands, islets and rocks in the Aegean Sea once in the sovereignty of the Ottoman that haven't handed over to a different country must be handed over to Turkey which is the successor of the Ottoman. In the Aegean Sea there are some problems such as the territorial waters, the armament of the islands, the continental shelf, concern of East Aegean and the islands of Dodecanese providing the rocks with housing, the islands on disagreement and etc. Turkey has been declaring that these problems can besolved by means of negotiations, but Greece is object to these negotiations and insists on the idea of consulting La haye justice court. Turkey has already stated that the wide of the territorial waters over six sea mils is a cause of war. But it is clearly seen that Greece itself hasn't got the right to make the territorial waters into twelve miles in respect of International Law, the decisions of International Justice Court and United Nations Convention of the Law of the Sea. Since there is a balance in Aegean Sea in respect of the treaties we should make use of this area equally. Aegean problems can be solved with the respect to the historical treaties, sincerity and peaceful approaches.