Kamu iktisadi teşebbüslerinde işgören performans değerlendirme sisteminin Avrupa Birliği kriterlerine uyumlu hale getirilmesi ve T.E.D.A.Ş. örneği

Abstract

ÖZET Global dünyada işletmeler, sahip oldukları insanjcaynaklarının tespit ettiği stratejik hamlelerle değişime ayak uydurabilirler ve bu sayede sürekliliklerini sağlayabilirler. Değişime ayak uyduramazlarsa rekabet ortamında geri kalırlar. Bu nedenle işletmeler sahip oldukları insan kaynaklarından çok etkili bir şekilde yararlanmalıdır. İnsan kaynaklarından etkili bir şekilde yararlanma, onları tanımlayan, problemlerini anlayan ve çözüm bulan, geliştiren ve ödüllendiren performans değerlendirme sistemiyle mümkün olur. Ülkemizde Kamu İktisadi Teşebbüsleri (K.İ.T.) işgörenlerine uygulanan performans değerlendirme sisteminin yukarıda bahsedilen özellikleri içermediği bilinmektedir. Bu nedenle insan kaynaklan yönetimi uygulamalarında sorunlarla karşılaşılmaktadır. Ülkemizin, Avrupa Birliği' ne (A.B.) katılma sürecine uyum sağlayabilmesi için performans değerlendirme sisteminin A.B. ile uyumlu hale getirilmesi gerekmektedir. Bu çalışmanın amacı KjX' leri için A.B. ile uyumlu bir performans değerlendirme modeli önerisi geliştirmektir. Çalışma beş ana bölümden oluşmaktadır. Birinci bölümde genel olarak performans değerlendirme kavramı açıklanmaktadır. İkinci bölümde Ülkemiz K.İ.T. lerinde uygulanan performans değerlendirme sistemi ele alınmaktadır. Üçüncü bölümde A.B. ülkelerinin kamu kurumlarında uygulanan performans değerlendirme sistemleri açıklanmaktadır. Dördüncü bölümde ise A.B. ile uyumlu ve Ttirkjyönetim Mltürüne uyarlanabilecek bir performans değerlendirme sistemi model önerisi geliştirilmiştir. Beşinci bölümde de yeni modelin uygulanabilirliğini araştırmak amacıyla, T.E.D.A.Ş. Muğla Müessese Müdürlüğü' nde gerçekleştirilen pilot uygulama kapsamındaki çalışanlara yönelik tutum araştırmasının sonuçlarına yer verilmiştir.

ABSTRACT Businesses in global world are taking place each day may keep up with the on going developments by the human resources and strategic efforts and, therefore may sustain their existence. If they are unable to catch up with the developments, they will remain behind the others. That's why businesses should take best advantages of their human resources. Being able to use the human resources more efficiently with a performance appraisal system, understanding the existing problems, finding solutions to them, phrasing and awarding them accordingly. It is known that the performance appraisal systems applied at public enterprises don't include the characteristics mentioned above. Therefore, there are problems in managing human resources. To meet European Union norms and standards, it is necessary to make performance appraisal system in accord with European Union. This study' s aim is to develop a performance appraisal model for public enterprises according with Europen Union criterias. The study conducted for this purpose consists of five chapters. The definition of performance appraisal evaluation concept is explained in the first chapter. In the second one, the method for this purpose used at public enterprises in Turkey is dealt with. The systems used to evaluate performance at public enterprises in EU countries are examined in the third chapter. In the fourth one, a model system which is based on Turkish culture, giving way to the new trends has been formed. In the fifth chapter, so as to study how applicable the system is, its application in one of the state owned companies and the employers' attitude to the existing performance evaluation systems are studied.