Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi ve iç hukukumuzdaki yeri

Abstract

ÖZET Günümüzün küreselleşen dünyasında, çağdaş demokratik devletler, uluslararası ilişkilerde yaşanan ekonomik, sosyal ve siyasal gelişmelerle uyumlu olarak insan haklan konusunda uluslararası standartlar oluşturma yolunda yoğun çaba içine girmişlerdir. İkinci Dünya Savaşı'na kadar devletlerin iç meselesi olarak görülen insan haklan konusunda, savaşın sonunda yaşanan acı tecrübelerin bir sonucu olarak uluslararası düzeyde duyarlılık kazanılmıştır. İlk olarak Birleşmiş Milletler, ardından Avrupa Konseyi, bu konudaki çabalarım düzenledikleri insan haklan belgeleriyle somutlaştırmışlardır. Bu düzenlemeler arasında Avrupa İnsan Haklan Sözleşmesi'nin önemli bir yeri vardır. Geleneksel anlamda sözleşmelerden farklı olan ve kendine özgü nitelikler taşıyan Avrupa İnsan Haklan Sözleşmesi, hak ve özgürlükler listesi hazırlamakla kalmamış, düzenlediği hak ve özgürlükleri etkin bir denetim mekanizmasıyla güvence altına almıştır. Bu Sözleşme ile birlikte, devletin yanı sıra birey de uluslararası hukuk süjesi olma hakkım kazanmıştır. Avrupa Konseyi'ne on ikinci üye olarak katılan Türkiye, Avrupa İnsan Haklan Sözleşmesi'ni onaylayarak, iç hukukun bir parçası haline getirmiştir. Ulusal bir düzenleme yapmaksızın iç hukukta doğrudan uygulanabilir olma özelliğini taşıyan Sözleşme, Türk hukuk sisteminde ayncalıklı bir yere sahiptir. İnsan haklarının korunması konusunda ülkemizin daha ileri bir seviyeye ulaşmasmda önemli katkılan olduğu, her geçen gün daha yoğun bir şekilde gözlenmektedir.

ABSTRACT In today's globalizing world, in accordance with the economic, social and political developments within the international relations, contemporary democratic states have endeavoured to establish international standards in respect of human rights. As a result of the sad experiences after the World War n, the states have gained sensitivity on the international level about human rights that was regarded as an internal issue of states until the war. Primarily the United Nations, then the Council of Europe concretized their efforts with documents on human rights. Among those, the European Convention on Human Rights has a significant status. The European Convention on Human Rights, differing from the conventions in the traditional sense and having sui generis qualities, not only set out a list of rights and liberties but also guaranteed those rights and liberties with an efficient monitoring mechanism. With this Convention, apart from the state, the individual has gained the right to be an international legal entity. Turkey, joining the Council of Europe as the twelfth member, ratified the European Convention on Human Rights and made it a part of its domestic law. The Convention that can be put into practice within the domestic law directly without a national regulation has a special status in Turkish law system. It has been intensely observed that the Convention has made remarkable contributions to our country in reaching a higher level.