Masal çevirilerinde karşılaşılan sorunlar: Türkçe`de Andersen masalları

Abstract

Bu çalışmanın amacı, genelde masal çevirisinin özelliklerini, özelde deAndersen masallarının Türkçe çevirilerini betimleyici bir yaklaşımla incelemektir.Bu doğrultuda masal, çocuk yazını, çocuklar için çeviri ve masal çevirileri üzerindedurulmuş; masal çevirisinin çeviribilim içindeki yeri ve inceleme konusu olanAndersen masallarının çevirilerinin Türk çoğuldizgesindeki yeri tartışılmıştır.Andersen masallarının Türkçe çevirileri, özellikle biçem aktarımı ve ZoharShavit'in çocuk erek kitlesinin çevirmenlere getirdiğini savladığı özgürlükleraçısından incelenmiştir. Söz konusu çevirilerde Andersen'in biçem özellikleriningenel olarak korunduğu görülmüştür. Özgürlükler bağlamında ise kimiçevirmenlerin öncelikle çocuk erek kitlesini gözeterek masallarda kendilerinedeğiştirme, ekleme, çıkarma ve kısaltma gibi özgürlükler tanıdığı, kimilerinin ise butür kararlardan kaçındığı gözlenmiştir. Dolayısıyla Andersen masallarının Türkçeçevirilerinde, yalnızca çocuk dizgesi normları değil, aynı zamanda Andersenmasallarının yazınsal yönü de göz önünde bulundurulmuştur.Çeviribilim kapsamında genellikle ikincil görülen masal çevirilerikonusunda daha fazla incelemeler yapılmasının, yazın çevirilerine daha geniş birboyutta yaklaşılmasını sağlayarak çeviribilime katkıda bulunacağı düşünülmektedir.

The aim of this thesis is to analyse the features of translation of fairy talesin general and specifically Turkish translations of Hans Christian Andersen?s fairytales adopting a descriptive approach. To this end, fairy tales, children?s literature,translation for children and translations of fairy tales are examined with a specificfocus on the position of translations of fairy tales in translation studies andAndersen?s fairy tales in Turkish polysystem.Turkish translations of Andersen?s fairy tales are analysed in two ways: thetransfer of Andersen?s stylistic features and the liberties which translators ofchildren?s literature permit themselves as suggested by Zohar Shavit. Such ananalysis suggests that Andersen?s stylistic features have been generally transferredinto Turkish translations and that whereas some translators have permittedthemselves some liberties such as changing, adding, deleting and abridging takinginto account children as their target audience, the others have avoided suchdecisions in their translations. Therefore, not only the norms of children?s system,but also the literary aspects of Andersen?s fairy tales have been taken intoconsideration in these translations.This thesis concludes that more studies on translations of fairy tales whichhave generally maintained a secondary position in translation studies can contributeto translation studies by providing a broader insight into literary translations.