Kamu hizmeti imtiyaz sözleşmeleri ve tahkim: Yap -işlet - devret modeli çerçevesinde

Abstract

Kamu hizmeti imtiyaz sözleşmeleri alanında tahkim konusunun ele alındığı bu çalışmada, ilk olarak tahkim kurumunun tarihçesine ve günümüzdeki durumuna değinilmiş; daha sonra da öğreti ve konu ile ilgili yüksek mahkeme kararları ışığında imtiyaz sözleşmeleri alanında tahkimin (ulusal ve uluslararası) mümkün olup olmadığı saptanmaya çalışılmıştır. Tahkim kurumunun incelendiği ilk kısımda kısaca ad hoc ve kurumsal tahkim alanında en bilinen üç tahkim kurum ve prosedürüne de değinilmiştir. Diğer yandan iç hukukumuza 1988 yılında dahil ettiğimiz ICSID Sözleşmesi'ne ve öngördüğü tahkim prosedürüne, bu sözleşmenin tenfiz konusunda arzettiği önem nedeniyle biraz daha ayrıntılı olarak yer verilmiştir. Çalışmada gündemi yakalayan sempozyum, konferans, panel gibi faydalı sonuçlar veren bilimsel faaliyetlerden geniş ölçüde yararlanılmıştır. Değişiklik öncesi dönemde idari yargı denetimi dışına çıkarılmasına Yüksek Mahkemelerin izin vermediği bir konuda, hem ulusal hem de yabancı unsurlu uyuşmazlıklarda uluslararası tahkime gidilebilmesinin kabulünün hukukumuz bakımından ne büyük bir değişimi ifade ettiği açıklanmaya çalışılmıştır. Konuların açıklanmasında gerek öğretideki görüşlerden gerekse Anayasa Mahkemesi ve Danıştay kararlarından geniş ölçüde yararlanılmıştır. Öğretideki görüşlerden yararlanılırken, mümkün olduğu ölçüde karşıt fikirlere yer verilmeye ve alıntıları yorumsuz olarak sunmaya; mahkeme kararlarının da karşı oylarına yer vermeye çalışılmıştır. Sonuç olarak Türk hukuku bakımından kamu hizmeti imtiyaz sözleşmelerinden çıkacak uyuşmazlıklar hakkında tahkim yolunun öngörülebileceği, bu konuda sözleşme metninde bir açıklık bulunmaması halinde ise sözleşmeden kaynaklanan uyuşmazlıkların aynen değişiklik öncesi dönemde olduğu gibi idari yargı denetimine tabi olacağı ifade edilerek çalışmaya son verilmiştir. VIII

In this study where the arbitration issue in privileging agreements is dealt the past and the to-day's status of arbitration are mentioned and it has been tried to find out in light of the doctrine and juridical decisions whether the arbitration in this field is applicable or not. In the first part where the consept of the arbitration is researched the shortly known ad hoc and three arb'trage soc'et'es known in corporate arbitration field and their prosed]res are also mentioned. Besides the ICSID Treaty, which is incorporated in our juridical system in 1988 takes place in details because of its importance. In this study, benefit has been taken from scientific contemporary activities such as symposiums, conferances and panels; the different point of views in the doctrine and juridical decisions are added in the explanation of the issue, besides the opposite opinions in the doctrine and the opposite votes in juridical decisions are also mentioned here. Finally, the study has been closed up with tee indication that, in regard of Turkish Juridical System, the arbitration could be foreseen for disputes arising from privileging agreements and that the matter would be subject to administrational jurisdiction in case of non-clearness. IX