Türkiye`de muhafazakarlık ve liberalizm

Abstract

Bu çalısma Batı merkezli iki fikir akımı olan muhafazakarlık ve liberalizminTürk siyasal hayatındaki gelisim sürecine odaklanmaktadır. Avrupa tarihindeliberalizm aydınlanma düsüncesiyle, muhafazakarlık ise; aydınlanma düsüncesiningeçmisten gelen tüm birikimleri yok sayan rasyonalist düsüncesine tepki olarakortaya çıkmıstır. Muhafazakarlık ve liberalizme yüklenen anlam toplumlarınmodernlesme öncesi geçirdigi asamalar, sınıfsal ve ekonomik faklılıklar bu iki fikirakımının farklı yorumlarını ortaya çıkarmıstır. Bu nedenle; Aydınlanmanın ürünüolan liberalizm ve muhafazakarlıgın Türkiye'de dogusu ve gelisimi Batı'ya görezaman ve yöntem bakımından farklılık göstermektedir. Türk siyasi hayatında etkiliolan fikir akımlarının Batı modernliginin içinde yer alan fikir akımlarınınbelirleyiciligi altında ortaya çıktıgını söylemek mümkündür. Türkiye'ninmodernlesme projesi olarak Batı modernligini ithal etmeye çalısması, beraberindekendisi de modern düsüncenin ürünü olan Batı kaynaklı bu iki fikir akımının(muhafazakarlık, liberalizm) Türk siyasal ve toplumsal yapısını etkilemistir. Türksiyasal hayatında liberalizm daha çok ekonomik anlamının öne çıkarılmasıylagerçeklesirken; muhafazakarlık; Batı tipi modernlige dahil olma çabasınınberaberinde getirdigi sorunların kültürel yansıması olarak ortaya çıkmıstır. Bunedenle Türk siyasal hayatında etkili olan bu iki fikir akımı zaman zamanbirbirleriyle eklemlenmekte; zaman zaman da birbirleriyle çatısmaktadır.

This work focuses on the development process of conservatism andliberalism, two West centered concepts, on Turkish political life. In Europeanhistory, liberalism has emerged by enlightenment ideas whereas conservatism hasemerged as a reaction against the rationalist trend of enlightenment, that ignores allhistorical accumulation. The concepts of conservatism and liberalism have beeninterpreted in different ways due to the phases that societies have experienced beforemodernization, social and economical differences. In that sense, the evolution anddevelopment of liberalism and conservatism, which are products of enlightenment, inTurkey reveal essential differences by temporal and methodological means. It is stillpossible to say that ideological trends that have affected Turkish political life haveemerged under the effect of modern Western world. The fact that Turkey has tried toimport Western modernity as the modernization project ended up in the effects ofthese West-originated ideological trends (conservatism, liberalism) on Turkishpolitical and social structure. In Turkish political life, liberalism has evolved mostlyby its economic means; while conservatism has emerged as the cultural reflection ofthe problems that came with the efforts towards inclusion in Western type modernity.For that reason, these two ideological trends sometimes add up to each other whilethey sometimes contradict the other