Menâzimü`l-Cevahîr (İnceleme-metin-sözlük)

Abstract

Bu çalışmada, Mustafa Hâkf-i Üsküdarî 'nin 1042/1632-33 yılında yazdığı `Menâzimü'l- Cevahir` adlı, Arapça- Farsça-Türkçe sözlüğü üzerinde durulmuştur. Çalışma, giriş, metin ve sözlük bölümlerinden oluşmaktadır. Giriş bölümünde, genel olarak sözlükbilim, sözlükbilim tarihi, Türkçe'nin sözlükbilim tarihi, Arapça-Farsça-Türkçe sözlük yazma geleneği üzerinde durulmuştur. Daha sonra, çalışmamıza konu olan, `Menâzimü'l- Cevahir` adlı eser, Arapça- Farsça-Türkçe sözlüklerin genel özellikleri bakımından incelenmiştir. Metin bölümünde ise, eserin günümüz Türkçe'sine transkripsiyonu yapılmıştır. Sözlük bölümünde, eserde verilen Arapça- Farsça-Türkçe kelimelerin üç değişik tarzda sözlüğü yapılmıştır. Birinci sözlük, Türkçe- Arapça- Farsça; ikinci sözlük, Arapça- Türkçe- Farsça; üçüncü sözlük de Farsça- Türkçe- Arapça olarak düzenlenmiştir.

İn this work, it is stressed on Arabic-Persian-Turkish dictionary whic is called,, `Menâzimü ' 1- Cevahir` was written in 1042/1632-33 by Mustafa HakT-i ÜsküdârT. This contains introduction text and dictionary. In introduction, it is generally stressed on dictionary science history of dictionary science and the tradition of writing dictionary in Arabic-Persian-Turkish. Then, the subject of our work, `Menâzimü ' 1- Cevahir` is studied byways of general traits of Arabic-Persian-Turkish dictionaries. In text part, this work is transcribed in nowadays Turkish. İn dictionary part, Arabic-Persian-Turkish words of this work are written in three languages. First dictionary, Turkish-Arabic-Persian; second dictionary, Arabic- Turkish- Persian; and the third dictionary is arranged Persian - Turkish- Arabic.