Kooperatif üyeliğinden çıkarılma ve çıkarılma kararına itiraz davası

Abstract

Tarihin en eski dönemlerinden itibaren tek başına zayıf olan bireyler, ekonomik ihtiyaçlarını karşılamak için birbirleriyle karşılıklı yardım ve dayanışmaya yolu ile amaçlarını elde etmeye çalışmışlardır. Kooperatifler de bu tür karşılıklı yardım ve dayanışmalara dayalı çalışma ve örgütlenmelerle, zaman içinde kendiliğinden ortaya çıkmıştır. 1163 Sayılı KoopK'ya göre; kooperatif ortaklığından çıkarılma, Yasanın 16. maddesinde düzenlenmiş olan anasözleşmede gösterilen nedenlerle ve 27. maddede düzenlenmiş olan ortağın parasal yükümlülüklerini yerine getirmemesi nedeniyle yapılabilir. Bu iki neden dışında üçüncü bir çıkarma nedeni de; yapı kooperatiflerinde belirlenen sayının üzerinde olarak kooperatife kabul edilen yeni ortağın, belirlenen sayı aşıldığı için kooperatiften çıkarılabilmesidir. KoopK 16 ve 27. Maddesi ortağın kooperatiften çıkarılması işlemini belirli şekil şartlarına bağlamıştır. Çıkarılma nedeni gerçekleşmiş olsa dahi, belirlenen bu şekil şartlarına uyulmadığı takdirde, çıkarılma işlemi iptal edilir. Çıkarılma kararma karşı başvurulabilecek hukuk yolları, kararın kooperatif genel kurulu veya yönetim kurulu tarafından verilmesine göre değişir. Kooperatif yönetim kurulunun verdiği çıkarma kararlarına karşı üç ay içinde, ya genel kurula itiraz edilir ya da mahkemeye başvurarak çıkarılmaya itiraz davası açılır. Genel kurula itiraz edilmesi halinde genel kurulun vereceği karar beklenmeden mahkemede dava açılamaz. Çıkarılma kararını doğrudan genel kurulun vermesi halinde ise; çıkarılan ortak, sadece mahkemede itiraz davası açabilir. Genel kurula yapılan itirazın genel kurul tarafından kabul edilmesi ya da itiraz davasında itirazın mahkeme tarafından kabul edilmesi halinde çıkarılma kararı iptal edilir. İptal edilen çıkarılma kararı, sanki hiç alınmamış gibi ortadan kalkar.

Since very ancient times, human beings who are weak individually have tried to achieve their goals by means of mutual assistance and dependence in order to meet their economical requirements. Cooperatives have spontaneously emerged in time through work and organisations based on such mutual assistance and dependence. As per the Law of Cooperatives no 1163; dismissal from the membership of cooperation may only be possible for reasons listed in the articles of association as given in article 16 and for failure of the partner to fulfil the financial liabilities defined in article 27. A third reason for dismissal is that a new partner who is accepted to the cooperative in excess of the predetermined number may be dismissed because the number has been exceeded. In articles 16 and 17 of the Law of Cooperatives, some preconditions have been determined for dismissal of a partner from the cooperative. The dismissal procedure may be cancelled when these preconditions are not fulfilled, even if the reason for dismissal has occurred. Legal means that may be followed against the decision to dismiss vary depending on whether the decision is made by the general council or the board. Objections to the resolutions of dismissal made by the cooperative board may be raised within three months against the general council or a lawsuit for objection to dismissal may be opened in court. If objection is raised to the general council, a lawsuit cannot be opened until the general council makes a decision. If the dismissal resolution is given directly by the general council, the dismissed partner may only open an objection lawsuit in the court. The resolution of dismissal is cancelled if the objection raised to the general council has been accepted by the same, or if in an objection lawsuit the objection has been accepted by the court.