Tarsus (Tarsos) sikkelerindeki mimari yapılar ve anıtlar

Abstract

Tarsos'ta tespit edilen sikkelerin kataloglanması amacıyla yeterince çalışma yapılmıştır. Bu çalışmalara dayanılarak başlanılan tez çalışması içinde, Tarsos'ta tespit edilmiş mimari betimli sikkelerin, gruplandırılması ve incelenmesi amaçlanmış ve elde edilen bilgiler ışığında sikkelerde betimlenen mimari eserlerin cephe ve plan tamamlama önerileri yapılmıştır.Tarihçe bölümü geniş tutulup, şehrin detaylı bir tarihçesi hazırlanmıştır. Böylece sonraki bölümlerde yapılacak çalışma için tarihsel altyapı oluşturulmuştur.Tarsos'ta tespit edilmiş olan sikkeler dikkatlice taranmış, mimari betimli olanlar seçilmiştir. Mimari betimli sikkeler de kendi içlerinde üzerlerindeki yapı betimlerine göre (tapınak, çeşme, sur ve anıt gibi) gruplara ayrılıp incelenmiştir. Gruplandırılması yapılan malzeme, zaman olarak en erken M.Ö. 4 yy. Pers sikkeleri ile en geç M.S. 4 yy. Geç Roma sikkelerinden oluşmaktadır. Sikkeler üzerindeki betimler, tarihsel ve arkeolojik bağlamda değerlendirilmiş, betimlenen yapıların, neden sikkeler üzerinde betimlendiğinin cevabı araştırılmış, bu yapıları değerli kılan siyasi ve dini nedenler tespit edilmiştir. Bu bağlamda sikkelerde tespit edilen betimlerden özellikle Sandan Anıtı ve Donuktaş Tapınağı ile ilgili detaylı bir çalışma yapılmıştır.Sonuç itibariyle sikkelerden sağlanan veriler, diğer arkeolojik verilerle karşılaştırılarak cephe ve plan tamamlama önerileri yapılmıştır.

There are sufficient studies which aim to catalogue Tarsos coins. Thus this thesis, having previous works as a basis, deals with this coins which have architectural descriptions. The main of the thesis is to group and analyze these coins in order to make the reconstructions of the monuments described on these.The chapter related to history of Tarsos were prepared in detail to show the historical context for next chapters.The coins which have architectural descriptions were chosen among Tarsos coins. These coins which are dated between 4th century B.C and 4th century A.D and which consist of Persian and late Roman were grouped according to the buildings described such as temple, fountain, monument and fortress. Moreover, with analyzing the descriptions in accordance with the historical and archaeological contexts, it was examined why these monuments have been described on these coins in terms of social and religious reasons. Especially Sandan Monument and Donuktaş Temple were examined in detail.As a conclusion, proposal reconstructions of plan and elevation of these monuments were prepared with data obtained from Tarsos coins and the archaeological data obtained from excavations.