Türkiye tarım ürünleri ve Türkiye tarımının Avrupa Birliği sürecinde yapısal dönüşümü: Ekonometrik analiz

Abstract

arım sektöründe yaşanan yapısal dönüşümleri tespit etmek ve test etmek üzere hazırlanan bu çalışma, başlıca üç bölümden oluşmaktadır. Birinci bölümde Cumhuriyet döneminden itibaren Türkiye'de yaşanan ekonomik gelişmeler özetlenmiş ve Türkiye tarımının genel görünümünü ortaya koymak amacıyla, tarımın GSMH, istihdam ve dış ticaretteki payları istatistiksel verilerle açıklanmıştır.İkinci bölümünde Türkiye'de uygulanan tarım politikaları incelenerek, DTÖ ve AB sürecinde Türkiye'nin verdiği taahhütlerin tarım politikalarına olan yansıması özetlenmiştir. Üçüncü bölümde ise, tarım sektörüne ait seçilmiş zaman serilerine, yapısal kırılmaları dikkate alan Zivot-Andrews (1992) birim kök testi uygulanmıştır. Tespit edilen kırılma dönemlerinin, ikinci bölümde bahsedilen politika değişikleri ile ne derece örtüştüğü araştırılarak tarım sektörünün bu konudaki duyarlılığı ortaya konulmaya çalışılmıştır.Bilindiği gibi tarım sektörü, ekonomik, siyasal, sosyal, iklimsel değişimlerin biçimlendirdiği günümüz dünyasında, gıda güvenliğine ilişkin giderek artan duyarlılığa da koşut bir biçimde, dünya çapındaki önemini daha da artırmaktadır.Çalışmada, Türkiye'de yaşanan ani şok, kriz durumlarında, tarım kesimine yönelik olarak alınan tedbirler ya da politika değişikliklerinin, üretim üzerindeki etkileri seçilen ürünler bazında irdelenmiştir. Yapısal kırılmaları içsel olarak belirleyen Zivot-Andrews (1992) test yaklaşımı ile üretim serilerinin olası kırılma tarihleri incelenmiş ve hesaplanan kırılmaların, yapısal dönüşümlerin yaşandığı tarihlerle, öngörülen şekilde kesiştiği görülmüştür.Anahtar Kelimeler: Türkiye'de Tarım politikaları, Yapısal Kırılma, Zivot-Andrews Birim Kök Testi

This study is consisted of three main parts. In the first part, the general outlook of Turkish agricultural sector with a summary of historical economic aspects of Turkish economy is examined. Although Turkish agricultural sector has made progress in production since the Republic was established, it seems that problems have been structural and they could not have been solved by the internal dynamics.In the second part, it is frequently discussed that how this agricultural structure has been affected by World Trade Organisation (WTO) and European Union (EU) membership process in recent years. It is allegedly argued that agriculture is the main problem on the process of integration with the EU.In the last part, the change of political structure after 1960?s is investigated by using the structural break test on the agricultural production time series. The application of Zivot and Andrews structural break tests showed structural break in the main agricultural production of Turkey in line with the macroeconomic policies. Significant trend break points are found and this agriultural production series are stationary with the trend breaks. This result means that production series are predictable around a trend. By referencing Zivot and Andrews (1992) who shows in their paper t-statistics accepts null hypothesis of unit root too often for trend stationary data in case of breaks. Finally, it is important to note that econometric results comply with the macroeconomic policy changes.Key Words: Turkish Agriculture, Structural Breaks, Zivot-Andrews Unit Root Test