Gelişmekte olan ülkelerde gösterişçi tüketim: Türkiye ile ilgili bir araştırma (Muğla örneği)

Abstract

Tüketim geçmişten günümüze varlığını devam ettiren bir olgudur. İnsanlar mal ve hizmetleri tüketerek öncelikle yemek, içmek, barınmak ve güvenlik gibi temel fizyolojik ihtiyaçlarını karşılarlar. Ancak sosyo-ekonomik alanda meydana gelen değişimler zaman içinde `tüketim`e farklı bir boyut daha kazandırmıştır.Toplumsal değerlerin metalaşması, bireylerin tüketim alışkanlıklarında rasyonellikten uzaklaşması ve tüketim kültürünün her geçen gün yaygınlaşması tüketim olgusunda meydana gelen değişimleri hızlandırmıştır. Sanayileşme ile birlikte üretimdeki artışlar, beraberinde tüketim artışlarını da getirmiştir. Tüketim, sadece fizyolojik ihtiyaçları gidermeye yönelik bir aktivite olmaktan çıkmış, insanların yaşamlarının ve yaşam tarzlarının şekillenmesinde de rol oynamaya başlamıştır.Bu çalışmada tüketimin gelişmekte olan bazı ülkelerde ve Türkiye'de sosyo-ekonomik açıdan değişen görünümünün ortaya konulması amaçlanmıştır. Çalışma genel olarak, kavramsal, teorik ve ampirik olmak üzere üç bölümden oluşmaktadır. Birinci bölümde tüketim kavramı, tüketimin tarihsel süreci, tüketimi ve tüketim harcamalarını etkileyen faktörler ve tüketim kuramları yer alırken, ikinci bölümde gelişmekte olan ülkelerin özellikleri, Türkiye'de ve bazı gelişmekte olan ülkelerde tüketim profili ve gösterişçi tüketimin boyutları araştırılmıştır.Uygulama bölümü olan üçüncü bölümde ise Türkiye'de gösterişçi tüketim eğilimi üzerine Muğla'da yapılmış bir alan araştırması yer almıştır. Araştırmada veri toplama yöntemi olarak anket metodu seçilmiştir. Anket formları, Muğla ili, Bodrum, Marmaris ve Fethiye ilçelerinde toplam 978 kişiye uygulanmıştır. Elde edilen veriler ise SPSS programında analiz edilmiştir.

Consumption is an everlasting phenomena. By consuming the goods and services, people meet their fundamental physiological needs such as eating, drinking, housing and security. Only the changes and transformations occurring in the socio-economic environment have redesigned and transformed the concept of ?consumption? and added one more dimension to the concept.The commoditization of the social values, individuals? diverging from the rationality in their consumption habits and constant pervading of consumption culture have accelerated the transformation in the consumption concept. The increase in production parallel to the industrialization has led into increase in consumption as well. Beyond being an activity in order just to meet the fundamental physiological needs, consumption has also started to dominate the embodiment of the lives and the life styles of the people.In this study is intended to put forward the socio-economically changing form of the consumption in some of the developing countries and in Turkey. On the whole, the study comprises of three chapters of conceptual, theoretical and empirical studies and analysis. In the First Chapter is reviewed the concept of consumption, the historical transformation process of consumption, the factors influencing the consumption and consumption expenditures, and the consumption theories. The Second Chapter covers the features of the developing countries, the consumption profile in Turkey and in some other developing countries, and the dimensions of conspicuous consumption.The third chapter is empirical part of the study, focusing on the field study on the conspicuous consumption tendency in Province of Muğla in Turkey. A Survey method through A Questionnaire Form was utilized to generate data for accomplishing the objectives of the research project. Nine hundred seventy eight individuals of total participants were submitted and requested to respond these Questionnaire Forms in Bodrum, Marmaris, Fethiye and Muğla centrums and the gathered datum were statistically analyzed by SPSS Program.