Liderlik ve örgütsel bağlılık arasındaki ilişki: Aile işletmeleri üzerinde bir araştırma

Abstract

Bu çalışmanın amacı; aile işletmelerinde liderlik tarzını belirlemek, liderlik ve örgütsel bağlılık ilişkisinin ortaya çıkış nedenlerini incelemektir. Bu amaca uygun bir şekilde Denizli Organize Sanayi Bölgesi'nde, tekstil sektöründe, çalışan sayısının 50 ve üzerinde olduğu aile işletmelerine anket uygulanmıştır. Çalışmanın amacına uygun bir şekilde model geliştirilmiş ve hipotezler kurulmuştur. Aile işletmelerinde liderlik tarzı ve örgütsel bağlılık türünü ortaya koymak amacıyla, ankete katılan kişilerin, liderlik ve örgütsel bağlılık sorularına verdikleri cevapların ortalamaları alınmıştır. Ayrıca, aile işletmelerinde çalışan kişilerin, liderlik tarzları davranışına ilişkin değerlendirmeleri ve örgütsel bağlılık türleri arasında anlamlı bir ilişki olup olmadığı sınanmıştır. Liderlik değişkenleri olarak otoriter, demokratik-katılımcı ve tam serbesti tanıyan liderlik tarzları; ve örgütsel bağlılık değişkenleri olarak da, duygusal, devamlılık ve normatif bağlılık türleri kullanılmıştır. Bunlara ek olarak, araştırmaya katılan çalışanların demografik özellikleri ve liderlik ile örgütsel bağlılık sorularına verdikleri cevaplar arasında ki anlamlılığı ortaya koymak için analizler yapılmıştır.Araştırma sonuçlarına göre, aile işletmelerinde çalışan kişiler, yöneticilerinin liderlik davranışlarını daha çok otoriter bir tarz olarak algılanmaktadır. Ancak, bu liderlik davranışı kendisini daha çok babacan liderlik biçiminde göstermektedir.Aile işletmelerinde çalışan kişilerin örgüte olan bağlılıkları, duygusal ve normatiftir biçimindedir. Araştırma hipotezlerinin sınanması sonucuna göre, otoriter liderlik tarzı ve duygusal, devamlılık ve normatif bağlılıklar arasında anlamlı bir ilişki yoktur. Ancak Demokratik-katılımcı ve tam serbesti tanıyan liderlik tarzları ve belirtilen her üç bağlılık biçimi arasında anlamlı ilişki bulunmuştur. Yani, yöneticilerin demokratik-katılımcı ve tam serbesti tanıyan liderlik davranışları artmasına paralel olarak çalışanların örgüte olan duygusal, devamlılık ve normatif bağlılıkları da artmaktadır.Çalışan kişilerin cinsiyet, eğitim ve benzeri demografik özellikleri ve liderlik tarzlarını algılamaları ve ayrıca örgütsel bağlılık düzeyleri arasında anlamlı farklılık vardır.

The aim of this study is to determine the style of leadership in family businesses, to examine the reasons of the emergence of the relationship in leadership and organizational commitment. According as this aim a questiannere was done in Denizli Organized Industrial Zone in family businesses of textile industry which have 50 or more employees. Models and hypothesis were developed and established in accordance with the aim of the study. In order to reveal the type of leadership and organizational commitment in family businesses the avarage of the responses to the questions about the type of leadership and organizational commitment were taken from the survey. It was tested that whether there is a relationship between evaluation of those who work in a family business about leadership styles and types of organizational commitments. As leadership variables, a full freedom, an authoritarian and a democratic-participatory types; and as organizational commitment variables emotional, continous and normative commitment types are used. Besides, analysis were done to reveal whether there is a significant difference between demographic information of employees participited in the research and responses they gave to the questions about organizational commitment.According to survey results, leadership behaviour of the managers working in family businesses is percieved as a more authoritarian style. But it is a benovolent style. Organizational commitment of those working in a family business is emotional and normative. As a result of the tested research hypothesis no significant relationship was found between authoritarian leadersip style and emotional, continous and normative commitments.There is a significant relationship between democratic-participatory and with full freedom leadership styles and all three commitment styles. That is the more behaviors which are democratic-participatory and giving full freedom are showed by managers the more emotional, continuous and normative commitments by employees. And significant differences between demographic information about employees' genders, educational levels, units and positions they work in and their perception of leadership styles and level of organizational commitment.