Üniversite öğrencilerinin kişilerarası ilişki tarzları ve kendini açma düzeyleri arasındaki ilişki

Abstract

Bu çalışmanın amacı, üniversite öğrencilerinin kişilerarası ilişki tarzları ile kendini açma düzeylerinin cinsiyet, öğrenim görülen bölüm, öğretim durumu, sınıf düzeyi, yaşanılan yer, sosyo-ekonomik düzey ve ebeveyn tutumları açısından incelenmesidir. Araştırma amacına uygun olarak 2009-2010 bahar döneminde, Muğla Üniversitesi Eğitim Fakültesinde öğrenim gören ve Fen Bilgisi Öğretmenliği, Türkçe Öğretmenliği, Beden Eğitimi Öğretmenliği ve Resim Öğretmenliği bölümlerine devam eden sınıf düzeyleri dikkate alınarak 540 öğrenci üzerinde (272 kız, 268 erkek) gerçekleştirilmiştir.Araştırmada Bilgi Formu, Kişilerarası İlişki Tarzı Ölçeği ve Kendini Açma Envanteri kullanılmıştır. Veri analizleri için SPSS/WINDOWS 16.0 programı kullanılmıştır. Gruplar arası farkı belirlemek için `t testi' ve `varyans analizi' kişilerarası ilişki tarzları ve kendini açma arasındaki ilişkiyi belirlemek için `korelasyon' kullanılmıştır.Araştırmada, kişilerarası ilişki tarzlarına ilişkin cinsiyetler arasında yapılan karşılaştırmada, erkek öğrencilerin kız öğrencilere göre dışadönüklük ve dengelilik alt boyutlarında daha yüksek ortalamalara sahip oldukları görülmüştür. Ayrıca araştırmada, kendini açmaya ilişkin kişiye açılma alt boyutlarında, kız öğrencilerin erkek öğrencilere göre anneye, aynı cins arkadaşa ve psikolojik danışmana açılma alt boyutlarında daha yüksek ortalamalara sahip oldukları görülmüştür. Kendini açma envanterinin konulara göre açılma bağlamında kız öğrencilerin erkek öğrencilere göre okul, aile, düşünce ve görüşler alt boyutlarında daha yüksek ortalamalara sahip oldukları görülmüştür.Araştırmada, bölümler arasında da anlamlı bir fark görülmüştür. Bağımsızlık, anneye, aynı cins arkadaşa, karşı cins arkadaşa açılma ve aile, cinsellik, zevk ve ilgiler alt boyutları açısından Resim Öğretmenliği öğrencilerinin, Fen Bilgisi Öğretmenliği, Türkçe Öğretmenliği ve Beden Eğitimi Öğretmenliği öğrencilerinin ortalamaları açısından anlamlı bir farklılık bulunmuştur. Öğretim durumu açısından ise 2. öğretime devam eden öğrencilerin 1. öğretime devam eden öğrencilere göre insan severlik alt boyutunda daha yüksek ortalamalara sahip oldukları görülmüştür.Araştırmanın sonuçlarına göre sınıf düzeyine göre farklılık bulunmuştur. 3. Sınıfa devam eden öğrencilerin, duyarlılık, karşı cins arkadaşa açılma, zevk ve ilgiler konularında 1., 2.,ve 4. sınıfa devam eden öğrencilerden ortalamaları daha yüksek olduğu görülmüştür. Dışa dönüklük alt boyutunda ise 2. sınıf öğrencilerinin ortalamaları 1., 3., ve 4. sınıfa devam eden öğrencilerden anlamlı derecede farklı olduğu görülmüştür. Düşünce ve görüşler alt boyutunda ise 4. sınıf öğrencilerinin ortalamaları 1.,2., ve 3. sınıfa devam eden öğrencilerden anlamlı derecede farklı olduğu görülmüştür.Sosyo-ekonomik düzeyine göre de araştırma sonucunda anlamlı bir farklılık bulunmuştur. Anneye, aynı cins arkadaşa, karşı cins arkadaşa açılma ve düşünce görüşler, okul, aile, kişilik, zevk ve ilgiler konularına göre orta düzeyde sosyo-ekonomik düzeye sahip öğrencilerin ortalamalarının, düşük ve yüksek sosyo-ekonomik düzeye sahip öğrencilere göre daha yüksek olduğu tespit edilmiştir. Babaya açılma alt boyutunda ise yüksek sosyo-ekonomik düzeye sahip öğrencilerin ortalamalarının, orta ve düşük sosyo-ekonomik düzeye sahip öğrencilerden daha yüksek olduğu tespit edilmiştir.Ebeveyn tutumlarına göre de araştırma sonucunda anlamlı bir farklılık bulunmuştur. Anneye, babaya açılma ve okul, cinsellik konularında demokratik ebeveyn tutumuna sahip öğrencilerin ortalamalarının otoriter, ilgisiz, koruyucu ve tutarsız ebeveyn tutumuna sahip öğrencilerden daha yüksek olduğu tespit edilmiştir.Araştırmanın sonuçları, önceki bulgular ışığında kişilerarası ilişki tarzları ve kendini açma kapsamında başka araştırma ve uygulamalara da yol gösterecek bağlamda tartışılmıştır.Anahtar Sözcükler: Kişilerarası ilişki tarzları, kendini açma, üniversite öğrencileri

The purpose of the present study is to investigate interpersonal relations and self-disclosure levels of the participants in relation to the variables such as gender, department attended, being day-time or night-time students, grade level, place of residence, socio-economic level and parents? attitudes. The participants of the study were 540 students (272 females, 268 males) attending the departments of Science Teaching, Turkish Language Teaching, Physical Education Teaching and Arts Teaching of the Education Faculty at Muğla University in 2009-2010 academic year.The study makes use of Personal Information Form, Interpersonal Relation Style Scale and Self-disclosure Inventory as data collection tools. SPSS/WINDOWS 16.0 was used to analyze the data. In order to determine the between-groups differences, ?t test? and ?variance analysis? were used, and ?correlation? was used to analyze the relationship between interpersonal relationship styles and self-revelation.As a result of the analysis of the interpersonal relationships in relation to the gender variable, the study revealed that the male students have higher mean scores for the sub-dimensions of being extravert and balanced than the females do. Moreover, when it comes to sub-dimension of self-revelation which is revealing yourself to others, female students have higher mean scores for revealing themselves to their mothers, female friends and psychological counselors than the males do. When we look at the mean scores for the sub-dimension of revelation which is revealing yourself according to subjects, we can see that female students have higher mean scores for the subjects such as school, family, opinions and ideas than the males do.The study found a significant difference based on the department attended. A significant difference was found between the mean scores of the Arts students for the sub-dimensions of independence, revelation to mother, friends from same or opposite sex, and the subjects of family, sexuality, pleasure and interest and those of the students from the departments of Science Teaching, Turkish Language Teaching and Physical Education Teaching. In terms of students? being day-time or night-time students, it was found that night-time students have higher mean score for the sub-dimension of love for humans than the day-time students do.The study also revealed differences based on grade levels. The third-year students? mean score for the sub-dimensions of sensitivity, disclosure to a friend of opposite sex, pleasure and interest was found to be higher than those of the first-, second-, and fourth-year students. In relation to the sub-dimension of being extravert, the mean score of the second-year students was found to be significantly higher than those of the first-, third-, and fourth-year students. In relation to the sub-dimension of opinions and ideas, fourth-year students have mean score significantly different from those of the first-, second-, and third-year students.In relation to socio-economic level, the study revealed a significant difference. The students of medium socio-economic level have higher mean scores for the sub-dimensions of disclosure yourself to mother, friends of opposite sex and the subjects of opinions and ideas, school, family, personality, pleasure and interests than those of the students with low- and high-socio-economic levels. It was found that the students of high socio-economic level have a high mean score for the sub-dimension of disclosure to father than those of the students with low and medium socio-economic level.A significant difference based parents? attitudes was found at the end of the study. It was found that the students having parents with democratic attitudes have higher mean scores for disclosure to mother and father and the subjects of school, sexuality than those of the students having parents with authoritarian, indifferent, protective and inconsistent manners.The findings of the study were discussed in light of the previous findings reported in the literature in such a way as to provide guidance for further studies.Key Words: Interpersonal relationship styles, self-disclosure and university students