Turizm sektörünün bölgelerarası gelişmişlik farklılıklarını gidermedeki etkisi: Türkiye örneği

Abstract

Günümüzde, dünyanın hemen her ülkesinde, temel sorunlardan biri gerek ülkeler arası gerekse aynı ülke içerisindeki farklı bölgelerdeki gelişmişlik farklarının varlığıdır. Gelişmiş ve gelişmekte olan bir çok ülkede mekana göre iktisadi faaliyetlerin dolayısıyla da refahın dağılımının farklılıklar göstermesi, ülkeleri bölgesel gelişmişlik farklılıklarını giderme konusuna ve bu doğrultuda politika ve stratejiler geliştirmeye yöneltmektedir.Ekonomik kalkınma ve buna paralel olarak sosyal gelişmenin sağlanabilmesi için öncelikle bölgelerarası gelişme farklarını en aza indirmek gerekmektedir. Bu bağlamda; bir ülkenin gelişmiş ve azgelişmiş bölgeleri arasındaki ekonomik dengesizliklerin azaltılmasında, sağlamış olduğu gelir arttırıcı ve istihdam yaratıcı etkisiyle turizm sektörü çok önemli bir yere sahiptir. Bölgelerarası dengesizliğin giderilmesi bakımından turizm, tarım ve sanayi faaliyetleri yönünden yeterli kaynak ve gelişme imkanına sahip olmayan fakat zengin bir turizm potansiyeline sahip bölgelerin, planlı ve etkin bir turizm uygulaması sonucunda turistik yönden kalkınmalarını ve dengeli bir şekilde gelişmelerini mümkün kılmaktadır.Buradan hareketle yapılacak çalışmanın nihai amacı, bölgesel kalkınmada turizm sektörünün ekonomik açıdan nasıl bir öneme sahip olduğunu incelemek ve turizm sektörünün bölgesel kalkınmada ülkelere doğrudan ya da dolaylı olarak bir katkı sağlayıp sağlamadığını araştırmaktır. Ekonometrik modele dayalı olan bu çalışmada Yakınsama Modeli kullanılmıştır. Bu bağlamda, ?Sıradan En Küçük Kareler Yöntemi? uygulanarak Koşulsuz, Koşullu Beta Yakınsaması ve varyasyon analizi ile Sigma Yakınsaması tahminleri yapılmıştır. Veriler Eviews 6 paket programının yardımıyla analiz edilmiştir.Elde edilen analiz sonuçlarından, Türkiye'de 1990-2000 döneminde iller ve bölgeler bazında hem KBGSYİH hem de turizm değişkenleri açısından bir dengesizlik söz konusu olduğu tespit edilmiştir. Azgelişmiş iller ve bölgelerde turizm geliştiği zaman bu iller ve bölgelerde turizm gelirlerinin artmasına paralel olarak KBGSYİH'da artacaktır. Bu bağlamda turizm sektörü, Türkiye'de bölgelerarası gelişmişlik farklılıklarının giderilmesinde önemli bir katkı sağlamış olacaktır.

Nowadays, almost every country in the world, one of the main problems is the presence of development gaps between both countries and different regions within the same country. According to the space in developed and developing countries, showing differences in the distribution of economic activity and thus prosperity leads to their differences on regional development in countries and developing policies and strategies in this direction.The differences in regional development should be primarily to minimize to achieve economic development and in parallel with this, social development. In this context; tourism sector which have provided the creative influence of income generation and employment, has an important place reducing economic disparities between developed and underdeveloped regions of a country. In terms of elimitation of inter-regional imbalance, tourism makes it possible to development in touristic aspects and progress in a balanced as a result of a planned and effective implementation of a tourism but not have enough resources and development opportunity in terms of agricultural and industrial activities.In this way the ultimate aim of the study, tourism sector in regional development examines how is an economically important and investigates either directly or indirectly make a contribution to countries in tourism sector in regional development. Convergence Model is used in this study based on the econometric model. In this contex; Unconditional, Conditional Beta Convergence and variation analysis with Sigma Convergence estimates were made by applying `Ordinary Least Squares Method?. The data were analyzed with the help of Eviews 6 packs programme.In the results of the obtained analysis, an imbalance has been identified in terms of either GDP per capita and tourism variables on the basis of cities and regions in 1990 ? 2000 period in Turkey. When the tourism in developing countries and regions develops, GDP per capita will increase in parallel with an increase in toruism revenues in this cities and regions, too. In this context, the tourism sector Turkey will be provided a significant contribution to eliminating the development gaps among regions .