Üniversite öğrencilerinin suçluluk ve utanç kavramlarının incelenmesi

Abstract

Bu araştırmanın amacı üniversite öğrencilerinin suçluluk ve utanç duygularına yönelik kavramsallaştırmalarını, algılarını ve bilişsel temsillerini incelemektir. Bu amaçla, odak grup görüşmesi ve metafor çalışması yürütülmüştür. Çalışma 1?de odak grup görüşmesi yöntemiyle üniversite öğrencilerinin suçluluk ve utanç algıları incelenmiştir. Çalışmaya sekiz öğrenci katılmıştır. Çalışma 2?de ise üniversite öğrencilerinin utanç ve suçluluk kavramlarına ilişkin sahip oldukları zihinsel imgeler metaforlar aracılığı ile incelenmiştir. Utanç çalışmasına 252, suçluluk çalışmasına 278 öğrenci katılmıştır.Araştırma bulguları; kişisel, toplumsal, ahlaki standartlara uygun davranmamanın ve başkalarının olumsuz görüşlerinin utanca; hata yapmanın, normları ihlal etmenin ve başkaları tarafından olumsuz değerlendirilmenin suçluluk duygusuna yol açtığını göstermiştir. Ayrıca araştırma sonuçları, utanç duygusuna benlik odaklı değerlendirmelerin, acı çekmenin, bedensel tepkilerin, zihin karmaşasının, tüm gözleri üstünde hissetmenin ve pişmanlığın; suçluluk duygusuna davranışa ve zarara odaklı değerlendirmelerin, benlik odaklı değerlendirmelerin, pişmanlığın, vicdan azabı ve huzursuzluğun, acı çekmenin, zihin karmaşasının, yakalanma ve ceza korkusunun, o durumdan kurtulma isteğinin eşlik ettiğini ortaya koymuştur. Son olarak, yapılan analizlerde utancın içe kapanmaya ve sosyal izolasyona, olayı kendine saklamaya, söylem ve eylemlerin kısıtlanmasına, kaçma, uzaklaşma, kurtulma, saklanma ve gözden kaybolma isteğine, kalıcı ize; suçluluk duygusunun itirafa, telafiye ve kalıcı ize yol açtığı görülmüştür. Yapılan analizler, suçluluk ve utanç duygularının koruyucu ve denetleyici fonksiyonları olduğunu da ortaya koymuştur. Araştırmanın temel bulguları geçmiş literatür ve olası kültürel açıklamalar göz önünde tutularak tartışılmıştır.TÜRKÇE ANAHTAR KELİMELER:1. Suçluluk2. Utanç3. Kendilik Bilinci Duyguları4. Kültür

The aim of this study was to examine the perceptions, conceptualizations and mental images of guilt and shame among college students. In doing so, a focus group interview and a metaphor analysis were conducted. In Study 1 students? perceptions of shame and guilt were examined by focus group interview. Eight college students were participated in study. In Study 2 college students? mental images related to the concepts of ?guilt? and ?shame? were examined through metaphors. 252 college students were participated in shame study and 278 college students were participated in guilt study.The findings revealed that shame is evoked by inconsistency with personal, societal and moral standards, negative evaluations by others and guilt is evoked by mistakes, transgressions and negative evaluations by others. In addition, results indicated that shame is accompanied by self-focused evaluations, suffering, bodily reactions, confusion of mind, feeling as if all eyes are upon oneself, regret and guilt accompanied by evaluations on certain behavior and harm, self-focused evaluations, regret, a pang of conscience and restlessness, confusion of mind, fear of punishment and being caught, and a desire to getting rid of shameful situation. And finally research findings showed that shame leads social withdrawal and isolation, refraining from talking about case, restrictions on words and deeds, a desire of avoiding, hiding, removing away and disappearing, persistence trace and guilt leads confession, reparation and persistence trace. Also, the findings revealed that guilt and shame have regulating functions of protecting and control. Main findings of the current study were discussed, considering the past literature and possible cultural implications.İNGİLİZCE ANAHTAR KELİMELER: 1. Guilt2. Shame3. Self-Conscious Emotions