Avrupa Birliği`ne uyum sürecinde Türkiye`de bölgesel kalkınma politikaları ve bölgesel rekabet gücünün arttırılmasında bölgesel kalkınma ajanslarının rolü: GEKA örneği

Abstract

Bölgesel Kalkınma Ajansları'nın ortaya çıkışı, 1929 Büyük Buhranı Sonrası'na rastlamaktadır. Bölgesel Kalkınma Ajansları'nın dünyadaki ilk örneği, 1933 yılında ABD'de kurulan Tennessee Valley Authority'dir. Dünya'da ilk Bölgesel Kalkınma Ajansı'nın kurulması, bölgesel iktisat literatürünün akışına yön vermiştir. Özellikle 1950'li yıllardan itibaren Kalkınma İktisadına duyulan ilgi, bölgesel politikaları ve bölgesel konuları yoğun olarak gündeme taşımıştır. Küreselleşmenin ivme kazandığı 1980'lerden sonra başarının anahtarı olarak yerel koşullar ön plana çıkmış ve bölgesel politikalar, yeni bölgeselcilik çerçevesinde şekillenmiştir. Bu süreçte bölgesel rekabet gücü, bölgesel kalkınmanın yönünü belirlemiş ve ilgi odağı haline gelmiştir.Bu çalışma, AB'ye uyum sürecinde Türkiye'nin bölgesel kalkınma politikalarını incelemekte ve bölgesel rekabet gücünün arttırılmasında bölgesel kalkınma ajanslarının rolü üzerinde durmaktadır. Bu bağlamda GEKA'ya yönelik PEST ve SWOT analizleri gerçekleştirilmiştir. PEST analizi kapsamında bölgesel rekabet gücünü arttırmada politik, ekonomik, sosyal ve teknolojik etkenler değerlendirilmiştir. SWOT analizi kapsamında GEKA'nın güçlü ve zayıf yönleriyle karşı karşıya bulunduğu fırsatlar ve tehditler ortaya konulmuştur. Çalışma süresince GEKA'nın faaliyet raporları ve Bölge Planları'ndan yararlanılmıştır. GEKA'nın uzman personeliyle yapılan görüşmeler ışığında analizler gerçekleştirilmiştir. Ajansın, bölgeye kazandırdığı dinamizm ile bölgesel rekabet gücüne katkı sağladığı görülmüştür.

Emergence of Regional Development Agencies happen on after 1929 The Great Depression. First example of Regional Development Agencies in the world is Tennesse Valley Authority which established in the USA in 1933. The establishment of first Regional Development Agency in the world shaped regional economics literature's stream. Particularly from 1950s interest in Development Economics moved the agenda to regional policies and regional topics intensively. From 1980s when globalization is accelerate stood out local conditions as key of success and regional policies took on a shape within the framework of new regionalism. In this process regional competitiveness determined aspect of regional development and became the focus of attention.This study examinated regional development policies of Turkey in the EU harmonization process and stress on role of Regional Development Agencies in increasing regional competitiveness. In this context PEST and SWOT analysis were carry out for GEKA. In the scope of PEST analysis politic, economic, social and technologic factors were evaluated to increase regional competitiveness. In the scope of SWOT analysis GEKA's strong and weak aspects with facing opportunities and threats were revealed. During studying GEKA's activity reports and Region Plans were utilized. Analysis were carried out in the lights of interviews with GEKA's specialist personnel. Contributing of Agency's was observed to regional competitiveness with dynamism which was foster in region.