Avrupa Birliği ile bütünleşme sürecinde geçiş ekonomileri ve istihdam: Polonya ve Türkiye örneği

Abstract

Dönüşüm sürecinde sosyo-ekonomik açıdan neo-liberal yaklaşıma göre yapılandırılan geçiş ekonomileri ve Türkiye'de emek piyasası açısından ortaya çıkan sonuçların oldukça olumsuz olduğu görülmektedir. 1990'lı yılların ortalarında (geçiş sürecinde istihdam açısından çeşitli sıkıntılar ile karşı karşıya bulunan) Avrupa'daki geçiş ekonomileri, Avrupa Birliği'ne (AB) tam üyelik başvurusunda bulunmuşlar ve sekiz tanesi 2004 yılında, iki tanesi de 2007 yıllında tam üye olmuşlardır. Dönüşüm sürecinin ilerleyen aşamasının AB üyelik süreci ile çakışmış olduğu geçiş ekonomilerinde, olumsuzluklar içeren istihdam ve işsizliğe ilişkin göstergelerin düzelmeye başladığı görülmektedir. Dolayısıyla bu ülkelerde ekonomik ve sosyal dönüşümünden dolayı emek piyasasında ortaya çıkmış olan olumsuzlukların giderilebilmesi noktasında AB üyeliğinin çeşitli katkılarının söz konusu olduğunu belirtmek gerekmektedir.Bu sonuçlar AB üyesi geçiş ekonomileri ile birçok ortak noktası bulunan Türkiye açısından oldukça önemlidir. Çünkü Türkiye'nin emek piyasası, istihdam ve işsizlik açısından durumunun AB üyelik sürecinden önce Polonya'nın ve diğer geçiş ekonomilerinin durumuna oldukça benzer olduğu görülmektedir. AB üyesi geçiş ekonomileri ve Polonya'nın deneyimleri ışığında değerlendirildiğinde, geçiş ekonomileri gibi ekonomik ve sosyal yeniden yapılanma sürecinden geçmekte olan Türkiye'de olumsuz bir görünüm arz eden istihdam ve işsizliğe ilişkin göstergelere AB üyelik süreci ve gerçekleştirilebilirse tam üyeliğin çeşitli etkileri söz konusu olacaktır.

It is seen that in transformation process, transition economies that are configured according to the neo-liberal approach as regards socio-economy and the results arising in terms of labor market in Turkey are unfavorable. In the middle of 1990?s transition economies in Europe (which have encountered various difficulties as regards employment in transition process) have made application for full membership to European Union (EU) and of eight applicants became full member in 2004 and two of rest in 2007. It is observed that in transition economies in which the progressing phase of transformation process was overlapped with the membership process the indicators relevant to employment and unemployment including inconveniences are started to improve. Thus, it is needed to state that EU Membership has several contributions in order to remove inconveniences which have occurred in the labor market due to economical and social transformation in these countries.These results are highly significant for Turkey which has many common points with EU Member transition economies. Because it is observed that the status of Turkey in terms of labor market, employment and unemployment is fairly similar to the status of economy of Poland and of other transition economies. When it is evaluated in the light of experiences of EU Member transition economies and of Poland, EU Membership Process and the full membership if realized will have diverse effects on the indications regarding employment and unemployment having a negative view in Turkey which has passed through an economical and social reconstruction process as is in transition economies.