Rusya`nın enerji politikaları ve Türkiye`ye etkileri

Abstract

Dünya enerji ihtiyacının büyük bir bölümünü karşılayan Orta Doğu'da Osmanlı İmparatorluğu sonrası istikrarlı bir ortamın sağlanamaması alternatif enerji sahalarının bulunmasını gerekli kılmıştır. Sovyetler Birliği'nin dağılmasıyla Rus kontrolünden çıkan Orta Asya ve Hazar Havzası enerji kaynakları en geniş ve en makul alternatif enerji kaynakları haline gelmişlerdir.Orta Asya ve Hazar Havzası'na yıllarca hükmetmiş ve kendinden başka bir gücün hakim olmasına engel olmuş olan RF bölgede ki kontrolünü kaybetmek istememektedir. Bu sebepten bölge ülkelerine baskı yaparak enerji kaynaklarını ve enerji iletim hatlarını kendi politikaları doğrultusunda yönlendirmeye çalışmaktadır. SSCB'nin dağılmasından sonra kısa bir bocalama dönemi geçiren RF özellikle Vladimir Putin döneminde petrol ve doğal gaz fiyatlarının artmasına paralel olarak yeniden küresel bir güç haline gelmeye başlamıştır.Bu çalışmada, `'Türkiye ve RF'nin çıkarlarının çatıştığı coğrafyada soğuk savaş sonrası RF'nin enerji politikaları ve bu politikaların Türkiye'yi nasıl etkilediği'' tartışılmıştır. Çalışma; Türk kamuoyu ve karar alıcılarının RF enerji politikalarının Türkiye'yi nasıl etkilediğini daha iyi anlayabilmelerini ve bu konuda yazılmış eserlere ufak da olsa bir katkıda bulunmayı amaçlamaktadır.Bu çalışmanın meydana getirilmesinde tümevarım (inductive) yöntemi kullanılmış, sayısal ve istatistiki değerler, tablolar ve grafikler halinde sunulmuş, boru hatları incelenirken her başlığın sonunda haritalara yer verilerek görsellik artırılmıştır.Çalışmada; RF'nin sahip olduğu zengin petrol ve doğal gaz rezervlerini yalnızca ekonomik amaçlarla değil aynı zamanda küresel güç olma yolunda politik amaçlarla da kullandığı, kendi enerji kaynaklarının yanısıra, açık denizlere çıkışları bulunmayan Orta Asya Türk Cumhuriyetlerinin ve Hazar Havzası ülkelerinin enerji kaynaklarını da kendi çıkarları doğrultusunda yönlendirmeye çalıştığı, bu ülkelere kendi çıkarlarına uygun politika izlemeleri yönünde baskı yaptığı, bu politikaların Türkiye'yi ve Orta Asya Türk Cumhuriyetlerini olumsuz etkilediği öne sürülmektedir.

The unstable environment occuring after the demolition of Ottoman Empire obligated to find alternative energy areas in Middle East, which provides significant amount of world energy requirements. At this level, especially after the break up of Soviet Union, the energy sources of Middle East and Hazar Basin that went out of Russian control became the widest and the most suitable alternative energy sources.Russia, which ruled Middle East and Hazar Basin for years and prevented any other power from ruling than itself, does not want to lose control in this region. For this reason, Russia tries to direct the energy sources and energy conveyance lines for the sake of its own policies by making compression to the countries of the region. Russia that had a shill-shell period following the seperation of SSCB, again started to become a global power being paralel with the increase of petrol and natural gas price especially during Vladimir Putin period.In this work, energy policies of Russia after the Cold War and how these energy policies? affect Turkey were examined in a geography where Turkey?s and Russia?s benefits conflict. Even though there are lots of Turkish publications written about energy sources of Hazar and Middle East, barely few publications exist that they directly look into Russia?s energy and pipeline policies. This work is evaluated to provide contribution to compensate for this current barely sufficient number of publications.Russia Federation exploits its rich petrol and natural gas reservoirs not only for economic goals but also for political objectives which are aimed to establish a global power and these policies do conflict with the benefits of Turkey. Russia Federation does not only exploit its own energy sources but also struggles to benefit from sources- not have any gate to open seas- of Middle Asian Turkish Republics and Hazar River Basin?s countries. On top of these, Russia Federation makes compression upon these mentioned countries and this policy of compression and self governed energy policy of Russia does affect both the region and the countries to a great extent in the long term.