Fatih Sultan Mehmed`e sunulan kasideler

Abstract

Fatih Sultan Mehmed'in dönemi, Türk tarihi ve edebiyatı açısından dönümnoktası sayılabilecek bir dönemdir. Devletin, teşkilatlarını güçlendirerekimparatorluk halini aldığı bu dönemde Fatih'in fethettiği yerler, kültür merkezihaline getirilmiştir. Fatih, sanatçılara büyük önem vermiş kendisi de sanatlauğraşarak bu konuda ne kadar samimi olduğunu göstermiştir.Fatih Sultan Mehmed'in sanata ve sanatçıya verdiği değer edebiyat alanındada hızlı bir gelişmeyi beraberinde getirmiştir. Bu dönemde hem sanatçı sayısı artmış,hem de verilen eserlerin sanat değeri yükselmiştir. Divan Edebiyatı bir gelenek hâlinialmış, eserler bu geleneğin kurallarına bağlı kalınarak oluşturulmaya başlanmıştır.Yazılan kasideler de bu eserler arasında ivme kazanan bir yapı oluşturmuştur.Fatih döneminde yaşayan şairlerin kaside yazması yaygınlık kazanmış vegelenek haline gelmeye başlamıştır. Şairler Fatih'i başta cömertlik, savaşçılık vehükümranlıkları olmak üzere yönetsel ve kişisel özellikleri bakımından övmüşler,mükemmel bir sultan portesi oluşturmaya çalışmışlardır. Divan Edebiyatıyla gelenArap ve İran edebiyatlarına ait unsurları ve İslami öğeleri ustalıkla kullanmışlardır.Fatih Sultan Mehmed'e sunulan kasidelerin amacı, Fatih'in beğenisinikazanmak, ona dua etmek ve onun yakın çevresinde olmak için çeşitli durumlardaövgüye mecbur olmaktır. Bunun yanı sıra bu yoldan geçimini sağlamak ve durumunuyükseltmek gibi sebeplerden bir kaçı çevresinde hemen daima kaside yazmışlardır.Çalışmamız saha tarama tekniği ile oluşturulmuş bir tezdir ve bu konuylailgili yapılan çalışmaların bir kısmı bu teze dahil edilmeye çalışılmıştır.Anahtar kelimeler: Kaside, Divan Şiiri, Fatih Sultan Mehmed

The period of Sultan Mehmed II, in the way of Turkish history and literatureis a period that can be accepted a milestone. In this period which the state become anempire by strengthening their organizations, the places which was conquered byFatih was converted to cultural centers. Fatih gave great importance to artists andshowed how he was sincere about this issue by having an interest in art.The worth which Fatih gave art and artist also brought a rapid improvementin field of literature. In this term, both the number of artists increased, and artisticvalue of work given rose. Divan Literature was traditionalised, and works was begunto form by being in line with the rules of this tradition. The eulogies written alsoconstituted a structure accelerating among these works.Writing eulogies of the poets who lived in the time of Fatih gained widecurrency and began to become a tradition. The poets first praised Fatih in point ofmanagerial and personal characteristics in for his generosity, militancy and emperies,and they tried to originate a great sultan potrait. They used to elements whichbelongs to Arab and Persian literatures coming with Divan literature and Islamicfactors skillfully.The purposes of qasidas presented for Fatih Sultan Mehmet are winning theadmiration of Fatih, praying for him and being obligated to praise in varioussituations to be in the immediate vicinity of him. As well as, qasidas was almostalways written around some of the reasons such as making a living by this way andimproving status.The study is a thesis which was established with field scanning technique,and some of the works which was researched about this subject was tried to includein the thesis.Keywords: Qasida, Divan Poetry, Fatih Sultan Mehmed