Türk - Yunan nüfus mübadelesinde Tekirdağ İmdad-ı Sıhhi Heyetinin faaliyetleri: 1923 - 1924

Abstract

Lozan Anlaşmasına ek olarak hazırlanan bir protokolle Türkiye'de yaşayan Rum nüfus ile Yunanistan'da yasayan Türk nüfusun zorunlu olarak mübadelesine karar verilmiştir. Böylece, zorunlu nüfus mübadelesi, uluslararası bir anlaşmaya ilk defa konu olmuştur. Mübadelenin taraflarından biri olan TBMM Hükümeti yarım milyona yakın mübadilin nakil, iaşe ve iskân işleri ile ilgilenebilmek için Mübadele, İmar ve İskân Vekâleti'ni teşkil etmiştir.Kurulan vekâletin yanı sıra Yunanistan'dan getirilen mübadillere yardım eden diğer bir kuruluş ise Türkiye Hilal-i Ahmer Cemiyeti olmuş, TBMM Hükümeti ile Türkiye Hilal-i Ahmer Cemiyeti arasında bir işbirliği programı hazırlanmıştır. Hazırlanan program uyarınca, Hilal-i Ahmer Cemiyeti mübadillerin iskân edilecekleri bölgelerde imdad-ı sıhhi heyetleri görevlendirmiş; sağlık, iaşe ve giyim başta olmak üzere mübadillerin pek çok ihtiyacı bu heyetler tarafından karşılanmıştır.Bu çalışmada Tekirdağ İmdad-ı Sıhhi Heyeti'nin faaliyetleri incelenerek Hilal-i Ahmer Cemiyeti'nin mübadillere yaptığı yardımlar daha somut bir şekilde ortaya koyulmaya çalışılmıştır. Tekirdağ'a getirilecek mübadillere yardım etmek için kurulan Tekirdağ İmdad-ı Sıhhi Heyeti 18 Kasım 1923 tarihinde göreve başlamıştır. Mübadillerin sağlık durumlarıyla ilgilenmek, mübadillere eşya, iaşe ve para yardımlarında bulunmak Heyetin asli görevleri olmuştur. 1924 yılı sonlarında Tekirdağ'a mübadil naklinin son bulması üzerine Aralık 1924 tarihinde Tekirdağ İmdad-ı Sıhhi Heyeti'nin görevine son verilmiştir.

The Treaty of Lausanne in addition to a prepared protocol Greeks living in Turkey borders and Turkish people in Greece had to live their homes and migrate. It was the first time that `obligatory population exchange` was the subject of an international agreement. The TBMM government is one of the exchange's side which constituted a new minister under the name of Exchange, Construction and Settlement Ministry. This minister cared about all the Works about transmission, feed and home of the emigrants.In addition to the Exchange, Construction and Settlement Ministry, The Turkish Red Crescent was another foundation that was helping the exchangees from Greece. TBMM government and the Turkish Red Crescent set a collaboration program. According to this program, the Turkish Red Crescent organized rescuer committees in the regions where the exchangees were settled. All needs of exchangees, especially health, food and clothing needs were fulfilled by these committees.In this study, the aids of the Turkish Red Crescent for exchangees is set forth perceptibly by researching the works of the Tekirdag Rescuer Committee. The Tekirdag Rescuer Committee which was founded to help the exchangees who were brought to Tekirdag started working on November 18th 1923. Taking care of exchangees' health problems, providing them shelter, food and money was the fundamental duty of the committee. On December 1924, The Tekirdağ Rescuer Committee was ended since the move of exchangees to Tekirdag came to an end in the late 1924.