Kubbetü`l Hazarat (İnceleme-metin-transkripsiyon)

Abstract

Bu çalışmada, Alevi Bektaşi anlayışıyla Ferişteoğlu Abdülmecid tarafından oluşturulan ?Kubbetü'l Hazarat? adlı eseri araştırmacıların hizmetine sunmak hedeflenmiştir. Ayrıca kayıtlarda bu eserden bahsedilmeyişi bu vesileyle bir eseri gün yüzüne çıkarma, bu şekilde kültürel mirasımıza katkıda bulunmak amacı çalışmaya yön vermiştir. Birinci bölümde Ferişteoğlu Abdülmecid'in yaşadığı dönemin siyasi ve edebi açıdan bir değerlendirilmesi yapılmış; yazarımızın hayatı, edebi kişiliği ve eserinin incelenmesi bu zemine oturtularak işlenmiştir. İkinci bölümde eserin incelemesi yapılmıştır. Bu bölümde esere yön veren Alevi-Bektaşi öğretisinin temel kavramları üzerinde durularak, eser bu noktadan aydınlatılmaya çalışılmıştır. Üçüncü bölümde metin transkripsiyon alfabesiyle yeniden yazılmış, eserin tıpkıbasımı araştırmacıların yararlanmak isteyeceği düşüncesiyle Ekler bölümünde verilmiştir.Bu çalışmanın en dikkat çeken yönü ise Ferişteoğlu Abdülmecid'in hayatı incelendiğinde kayıtlarda bu eserinin geçmemesidir. Ayrıca 13. yüzyılda yaşayan Şeyh Safiyüddin'in ?Buyruk? adlı eseriyle benzerlik göstermesidir. Üzerinde çalışılan eser, soru-cevap temeli üzerine oturtulmuştur. Şeyh Sadreddin'in, Şeyh Safiyüddin'e sorduğu sorularla Alevi-Bektaşi öğretisinin temel kavramları aydınlatılmaya çalışılmıştır. Bu kavramlara yer verilirken aralara da bu öğretinin önemli şairlerinin şiirleri serpiştirilmiştir. Burada dikkat çeken nokta ise yazarın yaşadığı yüzyılla yer verilen şairlerin yaşadığı yüzyılların birbirini tutmamasıdır. Bütün bunlara rağmen bu çalışma, gözden kaçmış bir eserin ortaya çıkartılması, Alevi-Bektaşi adab ve erkânının en güzel şekilde anlatıldığı bir eser olması yönüyle araştırmacıların dikkatine sunulmuştur.Anahtar Kelimeler: Ferişteoğlu Abdülmecid, Kubbetü'l Hazarat, Alevilik-Bektaşilik, buyruk, erkanname.

The aim of this study was to present the work known as Kubbetü?l Hazarat writtten by Ferişteoğlu Abdülmecid with the Alevi-Bektaşi undrestanding to the researchers. In addition to this, also to bring to light it and to contribute to cultural inheritance were aimed because of the non-mentioning about this work at literature. At first chapter, living period of Ferişteoğlu Abdülmecid was assessed with literary and political views and author life, literary personality, and investigation of work were processed according to these background. At second chapter, investigation of work was done. In this chapter, main concept of Alevi-Bektaşi understanding that guide this work was mentioned and the work was tried to explain by this point. At third chapter, the text was rewritten by transcription alphabet and original text was given in appendix section with a thought of researchers utility. The most atracive section of this study was that this work was not mentioned in literature when the life of Ferişteoğlu Abdülmecid was investigated. Also it showed similirity with a work known as ?Buyruk? written by Şeyh Safiyüddin at 13. century. This study was written according to question-answer base. Main concept of Alevi-Bektaşi understanding was explained by the question of Şeyh Sadreddin to Şeyh Safiyüddin. In additıon of this concept, also poems that were written by poets who were member of this understanding were scattered in this study. An attractive point at this section was that the period of author and period of other poets who were mentioned in text did not match.In spite of these circumstances, because it exposed a work that was overlooked and it was the most beautiful explaination of Alevi-Bektaşi understanding, this study was presented to the researchers.Keywords: Ferişteoğlu Abdülmecid, Kubbetü?l Hazarat, Alevi-Bektaşi, buyruk, erkanname.