Stratejik yönetim muhasebesi tekniklerinden marka değerleme ile mali performans arasındaki ilişkinin analizi: Borsa İstanbul taş ve toprağa dayalı sanayi sektörü üzerine bir araştırma

Abstract

Yoğun rekabetin yaşandığı mevcut ekonomik koşullarda işletmelerin temel hedeflerinden birisi sürdürebilirliklerini sağlayıp büyüyerek varlıklarını devam ettirmek ve piyasa değerlerini maksimize etmektir. Bu hedeflere ulaşma doğrultusunda işletmeler uzun vadeleri kapsayacak şekilde rakiplerini de dikkate alarak stratejik karar alma durumunda kalırlar. İşletmenin fonksiyonlarından muhasebenin bir çeşidi olan yönetim muhasebesinde daha çok içe yönelik verilere göre kararlar alınmaktadır. Bu da işletmenin sürdürülebilirliğini sağlama noktasında alınacak tedbirlerin eksik ve yetersiz olmasına neden olabilir. Bu noktadan hareketle işletmelerin dış çevresini de dikkate alan dışa yönelik verilere göre kararlar alan stratejik yönetim muhasebesi ön plana çıkmaktadır. İşletmeler, stratejik yönetim muhasebesi tekniklerini kullanarak sektörlerinde kendilerine rekabet avantajı sağlayacak kararları almaya çalışırlar. Çalışmamızın konusunu oluşturan marka değerleme tekniği de stratejik yönetim muhasebesi tekniklerinden biridir. İşletmeler, ek katkı sağlayan marka değerlerini hesaplayıp tespit ederek sektörlerinde rakiplerine göre daha iyi bir konumda bulunma fırsatı yakalarlar. Böylece sürdürülebilirlik sağlama ve piyasa değerini maksimize etmek konusunda daha avantajlı olurlar.Marka değerinin korunması ve yükseltilmesi adına işletmelerin gösterdikleri mali performansla marka değerleri arasındaki ilişkinin bilinmesi önemli bir noktadır. Literatür incelendiğinde çoğunlukla finansal oranların hesaplanması yoluyla işletmelerin gösterdikleri mali performans saptanmaktadır.Bu çalışmanın amacı işletmelerin marka değerleme tekniğinin uygulanması sonucu tespit edilen marka değerlerinin mali performanslarıyla ilişkisinin düzeyini saptamaktır. Bu amaca yönelik olarak öncelikle Hirose Yöntemi ile çalışmanın kapsamında yer alan Borsa İstanbul Taş ve Toprağa Dayalı Sanayi sektöründeki işletmelerin marka değerleri hesaplanmıştır. Sonraki aşamada ise söz konusu işletmelerin mali performansları TOPSIS yöntemiyle belirlenmiştir. Son aşamada ise işletmelerin marka değerleriyle mali performansları arasındaki ilişkinin tespiti araştırılmıştır.

One of the main objectives of businesses maintains their sustainability and maximize market value in order to continue their existence in the present economic conditions. Businesses take long-term strategic decisions with their competitors in mind in the direction of reaching these targets. Decisions are taken more according to the internal direction in management accounting, a type of accounting from the functions of the businesses. This may lead to incomplete and inadequate measures to be taken to ensure the sustainability of the business. In this direction, strategic management accounting is in the forefront by taking decisions according to the outsourced data, which also takes into account the external environment of businesses. Businesses use strategic management accounting techniques to make decisions that will give them competitive advantage in their industry. The brand valuation technique that constitutes the subject of our work is also one of the strategic management accounting techniques. Businesses have the opportunity to find a better position than their competitors in the sector by calculating and determining additional brand equity values. They are therefore more advantageous in terms of ensuring sustainability and maximize market value.It is important to know the relationship between the brand performance and the financial performances of the businesses for the protection and promotion of brand value. When the literature is examined, the financial performance of businesses is often determined by calculating financial ratios.The aim of this study is to determine the level of relation between the practice of the brand valuation technique of identified brand values and the financial performances of such businesses. For this purpose the brand values of the businesses in the Borsa İstanbul Non-Metallic Mineral Products sector, which are included in the scope of the study, are calculated by Hirose Method. In the following stage, the financial performances of the same businesses were determined by the TOPSIS method. At the last stage, the determination of the relationship between the brand values and financial performances of the businesses has been researched.