Sporcularda başarı motivasyonu ve özerk benlik yönetimi ilişkisinde antrenörün sporculara yönelik öğretimsel liderlik davranışlarının rolü

Abstract

Bu çalışmanın amacı, Sporcularda Başarı Motivasyonu ve Özerk Benlik Yönetimi İlişkisinde Antrenörün Sporculara Yönelik Öğretimsel Liderlik Davranışlarının Rolü'nü incelemektir. Ayrıca araştırmada, sporcunun başarı motivasyonu, özerk benlik yönetimi ve öğretimsel liderlik algısında yaş grupları, cinsiyet, spor türleri, eğitim durumu, spor yaşı ve spor düzeyleri açısından anlamlı farkların bulunup bulunmadığı test edildi. Araştırmaya, Ege Bölgesinde yer alan iller arasından seçilen İzmir, Denizli, Muğla, Afyonkarahisar illerinde lisanlı olarak aktif spor yapan sporcular arasından tesadüf örnekleme yöntemi ile seçilmiş 72 kadın ve 85 erkek olmak üzere toplam 157 sporcu gönüllü olarak katıldı.Araştırmada veri toplama aracı olarak, Willis (1982) tarafından geliştirilen ve Türkçe uyarlaması 1997 yılında Tiryaki ve Gödelek tarafından yapılan Spora Özgü Başarı Motivasyonu Ölçeği (Spor-specific success motivation scale), Sheldon ve ark. (1996) tarafından geliştirilen ve Kart ve Güllü (2008) tarafından Türkçe uyarlaması yapılan Özerk Benlik Yönetimi Ölçeği, Gün (2012) tarafından geliştirilen, `Öğretimsel Liderlik` ölçeği kullanılmıştır.Araştırma verileri, bilgisayar ortamında SPSS 21 Statistic Analiz Programı ile analiz edilmiş ve bağımlı değişkenler arasındaki ilişkileri tanımlamak üzere korelasyon (pearson corelation) ve regresyon analizleri, bağımlı değişkenlerde bağımsız değişkenler açısından anlamlı farklılıkların bulunup bulunmadığı ise ikili gruplarda t-test, ikiden çoklu gruplarda ''ANOVA'' testleri uygulandı.Sporcularda başarı motivasyonu ile öğretimsel liderlik algısı arasında pozitif yönlü bir ilişki bulunmuştur. Ancak, öğretimsel liderlik algısı ile sporcuların özerk benlik yönetimi arasında anlamlı bir ilişki gözlenmemiştir.Diğer taraftan, sporcularda öğretimsel liderlik algısının sporda başarı motivasyonu üzerinde %14 düzeyinde bir pozitif etkisinin bulunduğu tespit edilmiştir. Ayrıca, öğretimsel liderlik algısının sporcuların özerk benlik yönetimi üzerinde %15 düzeyinde pozitif bir etkisinin bulunduğu anlaşılmaktadır.Sonuç olarak, sporcularda başari motivasyonu ve özerk benlik yönetimi ilişkisinde sporcuların antrenörlerine yönelik öğretimsel liderlik davranışlarının pozitif bir etkisinin bulunduğu tespit edilmiştir.Anahtar Kelimeler: Başarı Motivasyonu, Özerk benlik, Öğretimsel Liderlik

The aim of this study is to examine the role of trainer's instructional leadership behaviors on athletes in relation to success motivation and self-determination. In addition, in the research, it was tested whether there were any significant differences in the motivation of the athlete, self-determination. and instructional leadership perception in terms of age groups, gender, sports types, education level, sports year and sport levels.A total of 157 athletes, including 72 women and 85 men, who were selected randomly among the athletes engaged in active sports in the provinces of İzmir, Denizli, Muğla and Afyonkarahisar, were selected among the provinces in Aegean Region.In the research as a data collection tool, the sports-specific success motivation scale developed by Willis (1982), Turkish adapted by Tiryaki and Gödelek (1997), and self-determination scale developed by Sheldon et all. (1996), Turkish adapted by Kart and Güllü (2008) and Instructional Leadership scale developed by Gün (2012) used.Research data on computer SPSS 21 Statistic analysis were analyzed by the program and correlated to identify relationships between dependent variables (pearson corelation) and regression analysis, and whether there are significant differences in the dependent variable in the independent variables of the two sample t-test, two of the multiple groups' ANOVA '' tests were performed.While there was a positive relationship between achievement motivation and instructional leadership perception, there was no significant relationship between instructional leadership perception and self-determination of athletes.On the other hand, it has been determined that the perception of instructional leadership in athletes has a positive effect on the motivation of success in sports by 14%. Moreover, it is understood that the perception of instructional leadership has a positive effect on the self-determination of the athletes at 13%.Consequently, motivation and success of athletes and self-determination relationship instructional leadership behavior for athletes has been determined to have a positive effect.Keywords: Success Motivation, Self-Determination, Instructional Leadership