Geleneğin güncellenmesi bağlamında Hüsrev ü Şîrînler
- Global styles
- Apa
- Bibtex
- Chicago Fullnote
- Help
Abstract
Arapça `s, n y` üçlü kökünden türeyen ve kendi arasında kafiyeli mısralardan oluşmuş bir nazım şekli olan mesnevîler, üslûp, biçim, düşünce ve işleyiş bakımından yüksek bir değer taşıması sebebiyle, insanlığın her devirde faydalanabileceği eserlerdir. Modern sanatkârlar da, bu eserleri yeniden üretip farklı türlere dönüştürerek günümüze taşımışlardır. Hüsrev ü Şîrîn mesnevîsi de gelenekten yararlanan edebiyatçıların en yararlandığı eserlerden biri olmuştur. Hüsrev ü Şîrîn mesnevîsi, halk hikâyesi, roman, öykü, tiyatro vb. gibi her türden çağdaş metinlerde, farklı işlevlerle güncellenmiştir. Bu bağlamda mesnevî yeniden canlanarak gün yüzüne çıkmış ve günümüz insanı bu güncellemeler sayesinde gelenekten daha fazla haberdar olmuştur. Bu çalışmada geleneğin güncellenmesi bağlamında Hüsrev ü Şîrîn mesnevîlerine modern okuma yöntemleriyle bakmak amaçlanmıştır. Çalışmanın adı, sınırı ve kapsamına uygun olacak şekilde seçilen sekiz eser şunlardır: Nizâmî'nin XI. yy.'da kaleme aldığı Hüsrev ü Şîrîn mesnevîsi; Şeyhî'nin XV. yy.'da Anadolu sahasında yazdığı Hüsrev ü Şîrîn mesnevîsi; aynı yüzyılda Çağatay sahasında Ali Şîr Nevâyî tarafından ilk defa Ferhâd ü Şîrîn adıyla yazılan mesnevî; halk hikâyesi olarak Behçet Mahir anlatılarında yer alan Ferhat ile Şirin hikâyesi; Nâzım Hikmet'in Ferhad ile Şirin adlı tiyatrosu; XVI. yy. şairi Lâmi'î Çelebi'nin aynı adlı eserinden hareketle Mehmet Kanar tarafından öyküleştirilen Ferhat ile Şirin hikâyesi; Cihan Aktaş'ın Şirin'in Düğünü adlı romanı ve güncellemenin en son eseri olan Ahmet Yiğittop'un Aşkın Sultanları: Ferhat ile Şirin adlı romanı.Çalışmanın evrenini, Klâsik Türk edebiyatı şiir geleneği içinde mesnevî nazım şeklinin güncellenmesi, örneklemini ise gelenekten geleceğe Hüsrev ü Şîrîn mesnevîlerinin mukayeseli olarak incelenmesi oluşturacaktır.Anahtar Kelimeler: Klâsik Türk şiiri, Mesnevî, Hüsrev ü Şîrîn, Metinlerarasılık. Postmodernizm. Mesnevî's, the forms of the verse derived from triangular roots 's, n, y' in Arabic and composed of rhymes with rhymes are the works that humanity can benefit from in every period of times because of having a great value relating to their style, form, thought and mode of operation. Modern poets have also carried these works by reproducing and transforming them into different pieces today. Hüsrev ü Şîrîn's Mesnevî is one of the works that traditional literary writers mostly used. Hüsrev ü Şîrîn Mesnevî is updated in different functions like folk tales, novel, story, play etc. in all types of contemporary texts. In this context, mesnevî's have been rewritten and become alive and today's human being became more aware of the tradition through these updates. In this study it is aimed to look at Hüsrev ü Şîrîn Mesnevî's with modern reading methods in the context of updating traditional works. The eight works selected to go with the name, boundary and scopes of the work are: Hüsrev ü Şîrîn Mesnevî's, written by Nizâmî in the 11th century; Hüsrev ü Şîrîn Mesnevî's, written by Şeyhî in the 15th century in Anatolia region; mesnevî, written with the name of Ferhâd ü Şîrîn for the first time by Ali Şîr Nevâyî in Çağatay region in the same century; The story of Ferhat ile Şirin, as the folk tale in the narratives of Behçet Mahir; Nâzım Hikmet's play called Ferhad ile Şirin; The story of Ferhat ile Şirin ,narrated by Mehmet Kanar from the same work of poet Lâmi'î Çelebî in 16th century; Cihan Aktaş's novel, Şirin'in Düğünü and the recent work of the update is Amet Yiğittop's novel; Aşkın Sultanları: Ferhat ile Şirin. Updating of mesnevî verse in the form of Classical Turkish Literature and sampling from the tradition to the future will be a comparative examination of the Hüsrev ü Şîrîn mesnevî's.Key Words: Classical Turkish Poetry, Mesnevî, Hüsrev ü Şîrîn, İntertextuality, Postmodernis
Collections