Türk atasözlerinde şiddet olgusu

Abstract

ÖZETTürk Atasözlerinde Şiddet OlgusuBu çalışmada atasözlerinin akılda kalıcı, ahenkli ve açık söylenişinden hareketle ve önemli bir kültür aktarıcısı olması sebebiyle Türk toplumunun geçmiş dönemlerden bu yana oluşmuş - oluşagelen şiddet algısı ortaya konulmaya çalışılmıştır. Şiddetin atasözlerinde nasıl tezahür ettiği, hangi şekillerde ortaya çıktığı ve Türk toplumunun şiddet algısı üzerinde durulmuştur. Çalışma esnasında kullanılan atasözleri, atasözleri hakkında başat kaynaklar arasında gösterilen Ömer Asım Aksoy'un `Atasözleri ve Deyimler Sözlüğü I` adlı çalışmasından seçilmiştir. Şiddet içerdiği tespit edilen ve örneklem yoluyla seçilen 62 atasözü, çalışmanın amacı doğrultusunda incelenmiştir.İnceleme aşamasında şiddet içeren atasözleri genel bir sınıflandırmaya tabi tutulmuştur. Seçilen atasözleri ilk olarak fiziksel şiddet, sözel/psikolojik şiddet, ekonomik şiddet ve cinsel şiddet olmak üzere dört ayrı grupta incelenmiştir. İnceleme esnasında Türk toplumunun şiddeti lehine bir durum olduğunda kullandığı, ders vermek ve eğitmek amacıyla meşrulaştırdığı, şiddetin -çoğu zaman- karşılıklılık ilişkisi içerisinde oluştuğu ve şiddetin liderlik, güç, kudret gibi olumlu yönleri sebebiyle kullanıldığı gözlemlenmiştir. İkinci bölümde şiddetin çok geniş bir konu olması ve her toplumun şiddeti algılayış ve anlamlandırma biçimlerinin farklı olması sebebiyle birinci bölümde yapılan sınıflandırmaya ek olarak şiddetin türü, şiddetin muhatabı ve şiddetin kişi üzerinde bıraktığı hasar dikkate alınarak üç farklı sınıflandırma daha yapılmış ve konunun daha iyi bir şekilde kavranıp anlaşılabilmesi sağlanmaya çalışılmıştır.Anahtar Kelimeler: Şiddet, Türk Atasözleri, Halk Bilimi, Şiddetin Sınıflandırılması.

ABSTRACTFact of Violence In Turkish ProverbsIn this study, what kind a perception has been formed about violence and the violence has been viewed from past days to present days because proverbs are catchy, harmonic and clear and also an important transmitter of the culture. How violence impressed proverbs, with which ways violence became a part of these proverbs and be dwelled on Turkish society's perception about violence. Proverbs have been used during this study selected in Ömer Asım AKSOY's study. Name of this study is Atasözleri ve Deyimler Sözlüğü I which authorities are accepting this study is the one of the most important sources about proverbs. 62 proverbs have been examined for the purpose of this study which they've been selected with sampling path and they've been detected that they're including violence. During the examination a general classification has been done for proverbs that contain violence. Selected proverbs have been examined in 4 different categories as physical violence, pyschological/verbal violence, economical violence and sexual violence. Observations during the examination, violence has been used by Turkish society in a situation for its own favor, has been legitimized to teach and to educate, mostly has been occured in reciprocity relationship and has been used because of the violence has some aspects like leadership, power and might. Additionally to general classification in the first part of this study, a few more different classifications has been done because violence is a large topic and every single society has different perceptions and descriptions about violence and the purpose of these new classifications is provide a better understanding about violence topic.Keywords: Violence, Turkish Proverbs, Folklore, Classification of Violence.