Türk halk kültüründe damat-Muğla`nın Yatağan ilçesi örneği-

Abstract

Türk halk kültüründe üç önemli geçiş dönemi vardır. Doğum, evlenme, ölüm. Evlenme, yeni bir ailenin kurulmasını ve hayatın bir düzen içinde devam etmesini sağlayan geçiş dönemidir. Aileye, Türk toplumunda oldukça önem verilmektedir. Ailenin kurulmasının temeli sayılan evlenmenin merkezinde damat ve gelin vardır. Damat, ailesinin soyunu devam ettirir. Ailesini korur ve ailesinin yaşamını bir düzen içinde devam ettirmesini sağlar. Bu nedenler doğrultusunda Türk halk kültüründe damadın önemi büyüktür.Çalışmada, Türk halk kültüründe ve Muğla'nın Yatağan ilçesi halk kültüründe damat ile ilgili âdet, inanış ve uygulamalar ile damadın aile içindeki statüsünün ortaya çıkarılması amaçlanmıştır. Bu kapsamda yazılı kaynak taraması ve alan araştırması yöntemleri kullanılarak damat etrafında gerçekleşen âdet, inanış ve uygulamalar tespit edilmiş ve bu âdet, inanış ve uygulamalardaki değişim ve dönüşümler incelenmiştir. Çalışmanın Muğla'nın Yatağan İlçesi Halk Kültüründe Damat ile İlgili Âdet, İnanış ve Uygulamalar bölümü, görüşme yapılan kişilerin yaşları dikkate alınarak 1940-1980 yılları arası damat ile ilgili âdet, inanış, uygulamalar ve 1981-2018 yılları arası damat ile ilgili âdet, inanış, uygulamalar olmak üzere iki dönem halinde hazırlanmıştır.Çalışmadan; damadın aile içinde sevilen, sayılan bir birey olarak ailesinin ve eşinin namusunun koruyucusu, ailede birlik ve düzeni sağlayan kişi olarak önemli bir statüde olduğu anlaşılmıştır. Ayrıca damat etrafında gerçekleşen âdet, inanış ve uygulamaların geçmişten günümüze, içinde yaşanılan çağın ekonomik, toplumsal ve dinî şartlarına uygun bir biçimde yaşatılmaya devam edildiği sonucuna ulaşılmıştır.

There are three important transition period in Turkish folk culture. Birth, marriage, death. Marriage is the establishment of a new family and the transition that allows the continuation of a pattern of life. Family is given considerable importance in Turkish Society. In the center of the foundation of the establishment of the family are considered married bride and groom. The groom maintains his family's descendants. He protects his family and ensures that his family lives in order. For these reasons, the importance of the groom in the Turkish folk culture is great.The aim of the study is to reveal the status of the groom in the folk culture, in the family and in Yatagan Mugla and the status of the groom in the family. In this context, the customs, beliefs and practices that have taken place around the groom have been determined by using written source survey and field research methods and the changes and transformations in these menstrual beliefs and practices have been searched. The work included that interviewees about the beliefs and customs of grooms with different considerations of the different ages in Yatagan and it was prepared in two periods between 1940-1980 and 1981-2018.The groom, as a loved person in the family, is seen as an important status as the guardian of his family's and his wife's honor, and the person providing unity in his family. In addition, it has been concluded that the era, beliefs and practices that take place around the groom continue to be lived in accordance with the economic, social and religious conditions.