Klâsik Türk edebiyatında Mûsâ peygamber

Abstract

Klâsik Türk şairlerinin eserlerini vücuda getirirken faydalandıkları kaynakların başında Kur'ân-ı Kerîm gelir. Kur'ân-ı Kerîm ve diğer kutsal kitaplardan gelen peygamber kıssaları da Klâsik Türk şairlerinin en önemli ilham kaynaklarından birini teşkil eder. Kur'ân-ı Kerîm'de de çok geniş yer tutan Mûsâ Kıssası içinde barındırdığı pek çok hikmet ve mucize ile Klâsik Türk şairlerinin ilhamını beslemiş, manzum-mensur pek çok eserde kendisine yer bulmuştur. Söz konusu kıssa sadece Klâsik Türk edebiyatında değil dünya edebiyatında, günümüz edebiyatında ve farklı sanat dallarında da dinî, beşerî ve sosyal açıdan farklı çağrışımlarla bir telmih ve teşbih unsuru olarak ele alınmış ve alınmaya devam etmektedir. Bu çalışmada, kutsal metinlerden hareketle Klâsik Türk edebiyatında Mûsâ Peygamber'in ne gibi ilham ve tasavvurlar ile ele alındığına bakılarak şairlerin hayal dünyasını nasıl çeşitlendirdiği ortaya konulacaktır. Çalışmanın evrenini Klâsik Türk edebiyatı, örneklemini ise bu gelenek içerisinde vücut bulmuş manzum-mensur eserlerdeki Mûsâ Peygamber ile ilgili ulaşılabilen bütün metinler teşkil edecektir. Anahtar Kelimeler: Klâsik Türk edebiyatı, Peygamber Kıssaları, Mûsâ Kıssası, Tûr Dağı, Firavun.

The Quran is one of the most important sources of the works of classical Turkish poets. The parable's of prophets'' that comes from Quran and other Holy Scriptures are also one of the most important inspiration sources of the Classical Turkish poets. The parable of Moses, which has a very wide place in the Quran, has nourished the inspiration of Classical Turkish poets with many wisdom and miracles in it, and has also placed itself in many works of verse and prose. This kıssa is considered as an element of comparison and allusion associated with religious and social relations, not only in Classical Turkish Literature, but also in world literature, contemporary literature and in different branches of art. In this study, it will be examined how this parable diversified the poets' imagination by asking the question that `whit which inspirations and imaginations, The Prophet Moses was studied in Classical Turkish literature`. The universe of this study will be composed of Classical Turkish literature, and the sample of the study, will be composed of the verse-prose texts which could be reached, related to the Prophet Moses. Key Words: Classical Turkish literature, Prophets' Parables, Parable of Moses, Mount Sinai, Pharaoh .